Vụ án Trịnh Vĩnh Bình kiện chính phủ VN: 'Đòi con voi mà nhận quả táo'
một giờ trước - BBC

"Tôi đòi đền bù một con voi và tôi chỉ được đền bù một trái táo", ông Trịnh Vĩnh Bình, doanh nhân Hà Lan gốc Việt nói với BBC News Tiếng Việt hôm 23/09/2021.

Ông Trịnh Vĩnh Bình từng là doanh nhân thành đạt tại Hà Lan với biệt danh 'Vua Chả Giò'.

Ông đã bán hãng chả giò của mình để tập trung nguồn lực đầu tư vào Việt Nam theo lời kêu gọi Việt kiều về nước đầu tư của chính phủ những năm 1990.

Trong Chương trình 'Gặp gỡ nhân vật, nhân chứng' hôm 23/09/2021, ông Trịnh Vĩnh Bình chia sẻ về những năm tháng kinh doanh thành công ở Việt Nam và trải nghiệm "khủng khiếp" trong thời gian tù đày mà ông cho là bị nhục hình ở đó.

Con đường trở lại Việt Nam
Theo lời kể của Việt kiều Trịnh Vĩnh Bình, ông và gia đình vượt biên đến Hà Lan năm 1976 để "tìm một nơi cho mấy đứa con học hành tốt hơn và tôi nghĩ là tôi cũng cần một môi trường phát triển tốt hơn".

L‎ý do khiến doanh nhân Trịnh Vĩnh Bình sau này lại trở về Việt Nam đầu tư, theo ông là vì:

"Thứ nhất, đây là cơ hội. Tôi bắt đầu thăm dò và cuối cùng tôi quyết định đầu tư thử.

"Thứ hai, tôi nghĩ là lá rụng về cội. Tôi thì tới một tuổi nào đó cũng sẽ trở về Việt Nam."

Quyết định đầu tư này cũng nhận được sự ủng hộ từ phía Việt Nam, ông nói:

"Vào thời đó tôi tự tìm hiểu lấy và tôi tham khảo qua một số tư liệu chính thống và tôi liên lạc tòa đại sứ Việt Nam tại Pháp thì họ cung cấp cho một số tư liệu để nghiên cứu.

"Tòa đại sứ lúc đó cũng rất khuyến khích và cho rằng bây giờ cũng là thời điểm để Việt kiều có thể đi về đầu tư."

Năm tháng tù đày 'nhục hình' ở Việt Nam

Trong thời gian làm ăn ở Việt Nam, ông Trịnh Vĩnh Bình bị vướng vào một vụ án mà ông cho là "án oan". Ông kể lại:

"Vụ án này lúc đầu phát sinh từ chuyện công nhân trong công ty ăn cắp tiền, một số tiền cũng khá lớn rồi không đi đến được vấn đề thuyết phục để mà họ trả lại hay gì đó.

"Khi đó nó căng đưa tới vấn đề đưa vụ việc này ra công an địa phương. Thì lúc đó nhân viên cũ bị sa thải họ mới vu khống là công ty trốn thuế.

"Sau khi tôi bị những nhân viên cũ vu khống như vậy thì PA24 Vũng Tàu họ tìm cách chụp mũ chúng tôi là trốn thuế, họ làm càng ngày càng lớn ra.

"Vụ việc này đã từ cấp địa phương mà lên cấp rất là cao."

Khi được hỏi về quãng thời gian đi tù ở Viêt Nam, ông Trịnh Vĩnh Bình không khỏi xúc động chia sẻ:

"Khi nói tới vấn đề bị tù tôi thường hay bị xúc động với vấn đề này. Đây là một nỗi đau, một cú sốc rất là nặng.

"Họ nhốt tôi vào một phòng rất là nhỏ, đây là cái phòng được họ nghiên cứu rồi.

"Họ nhốt vậy thì tôi bị nhục hình cả tháng trời và cuối cùng tôi cũng đã chịu đựng qua hoàn cảnh đó.

"Đây là một sự hãi hùng, phải nói là sự hãi hùng."

"Họ bức mình, họ ép mình không được thì họ làm tới."

Ông Bình cũng tiết lộ việc mình bị ép cung trong thời gian ở tù ở Việt Nam:

"Bữa đó họ làm cung, họ ghi những cái sai tôi không chịu và họ sửa hồ sơ tôi không chịu.

"Tôi ghi trong bản cung: "Tôi không có đồng ý, bản cung đã bị sửa và tôi không chịu ký." Tôi ghi như vậy đó.

"Thì sau đó tôi lại đem vụ này ra tôi viết đơn gửi ra, họ không những không gửi đi mà họ đì tôi bằng cách họ nhốt tôi vào một phòng nhỏ, họ nhục hình tôi."

Sau đó, doanh nhân Việt kiều Trịnh Vĩnh Bình bị Tòa án Nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kết án tù vì vi phạm quy định quản lý và bảo vệ đất đai, đưa hối lộ, đồng thời bị tịch thu tài sản tại Việt Nam.

Tuy nhiên, ông Bình cho biết nhờ sự giúp đỡ của chính quyền Hà Lan ông đã được xử tại ngoại thay vì ở tù. Ông nói:

"Tôi rất cám ơn chính quyền Hà Lan. Phải nói mình sống ở một đất nước chính quyền người ta đã nhìn thấy được, đã từng gửi công hàm yêu cầu thả mình ra.

"Sau này tìm hiểu tôi được biết là ngày tuyên án phúc thẩm thì chụp tôi là tôi bị 11 năm tù gì đó, nhưng mà buổi sáng hôm đó ông tổng lãnh sự (Hà Lan) đã bay đến Hà Nội cùng bà đại sứ đến Bộ Ngoại giao làm việc và cho rằng đây là một vụ án có dấu hiệu bị oan.

"Cuối cùng, cuộc nói chuyện đó đã được dàn xếp là họ không bắt tôi, họ thả, họ để tôi bên ngoài có tội nhưng mà tại ngoại."

Trong thời gian tại ngoại, ông Bình đã tìm cách trốn ra nước ngoài và bắt đầu quá trình khởi kiện ngược lại chính quyền Việt Nam.

Vụ kiện thế kỷ và kết quả bản án
Ông Bình cho biết ban đầu ông làm đơn kiện gửi tòa án ở trong nước Việt Nam nhưng bị kéo dài nhiều năm tháng mà không được giải quyết:

"Một cấp này cảm thấy cần phải làm rõ thì cấp khác nhảy vào ém xuống, cứ như vậy kéo dài năm tháng."

Sau khi tìm hiểu luật pháp quốc tế, ông Bình đã khởi kiện chính phủ Việt Nam thông qua công ty luật Covington Burling của Mỹ ở Washington. Vụ kiện được chia làm hai giai đoạn:

"Giai đoạn đầu tiên là giai đoạn vụ kiện khởi kiện năm 2004 và thay vì xử vào tháng 12/2006 ở Stockholm, Thụy Điển.

"Trước khi xử khoảng 7 - 10 ngày thì chính phủ Việt Nam với tôi sau khoảng hai năm thương lượng trên 10 lần, chúng tôi đã đi đến một thỏa thuận ngoài tòa là tôi dừng phiên xử và chính phủ Việt Nam đền bù cho một số tiền về án để tìm luật sư và hứa trở về Việt Nam trả lại tài sản cho tôi, tạo cơ hội cho tôi làm ăn.

"Vì thỏa thuận đó tôi bắt đầu tôi trở về Việt Nam và chính phủ Việt Nam đều thực hiện mấy điểm trong đó như tiền để trả phí luật sư, rồi phục hồi lại công việc, tức là những cái đó thì thực hiện nhưng điểm lớn nhất là trả lại tài sản thì chính phủ Việt Nam không thực hiện.

"Từ điểm ko thực hiện đó thì tôi lại đưa vụ kiện lần thứ hai là năm 2014, tức là xử tháng 8/2017 tại Paris. Sau phiên xử đó cho tới tháng 4/2019 thì có một bản tuyên là tôi thắng kiện.

Tuy được xử thắng kiện nhưng kết quả bồi thường của bán án chưa thực sự khiến doanh nhân Việt kiều này cảm thấy hài lòng.

"Về phần bồi thường thì trong đó áp dụng một khía cạnh bồi thường mà chưa được toàn phần. Đấy là điều mà tôi cảm thấy vụ án còn để lại một khoảng rất là lớn."

"Vụ án của tôi lúc đó theo cái đòi đền bù thì tôi ước lượng là nếu mà cộng hai mặt như chúng tôi đòi đền bù thì phải trên 1,2 tỷ đôla.

"Nhưng mà đền bù riêng cho vấn đề tài sản thì chỉ có 27 triệu đôla thôi. Và đền bù cho vấn đề bị nhốt thì chỉ có 10 triệu đôla thôi.

"Cả hai đều không thỏa đáng nhưng mà cái mà có căn cứ nhất, rõ ràng nhất là vấn đề tài sản sẽ bị chênh lệch. Tôi đòi đền bù một con voi và tôi chỉ được đền bù một trái táo.

"Mà tòa lại chỉ áp dụng ở một khía cạnh nào đó để đền bù. Thành thử ra nó để lại một khoảng lớn chưa được đền bù."

"Tôi căn cứ vào những điểm lớn, những cái chưa đền bù đó thì tôi tiếp tục để mà đòi hỏi chính phủ Việt Nam phải giải quyết.

"Tôi cũng đang liên lạc với chính phủ Việt Nam yêu cầu giải quyết và nếu mà chính phủ Việt Nam không giải quyết buộc tôi chỉ còn một con đường duy nhất là bắt buộc gặp nhau tại tòa án trong những thời gian tới nữa."

Ông Bình cũng tiết lộ thêm là cho đến giờ số tiền đền bù tất cả cho ông là 45 triệu đôla, cộng lãi suất thêm nữa là trên 46 triệu.

Bài học về đầu tư vào Việt Nam và 'những góc tối' một thời
Từ bài học "đắng cay" của bản thân, ông Trịnh Vĩnh Bình khuyên các doanh nhân đầu tư vào Việt Nam cần tìm hiểu kỹ hành lang pháp l‎ý trong nước trước khi đầu tư.

"Hành lang pháp lý Việt Nam cho đến ngày hôm nay vẫn chưa ổn. Luật một đằng thì cơ quan hành pháp lại làm một nẻo.

"Trong vấn đề hành pháp về kinh doanh cũng vậy, rất nhiều địa phương áp dụng một cách tùy tiện.

"Trong vụ của tôi thì rất nhiều, có những văn bản phải nói là lúc nào cũng xài câu cuối cùng là căn cứ luật. Nhưng mà sự thật họ áp dụng sai, áp dụng không đúng luật, thậm chí bịa ra nữa.

"Tôi nghĩ với hành lang pháp lý này thì quý vị nào đã về làm ăn rồi thì hết sức thận trọng, đừng có mộng quá lớn. Còn quý vị nào chưa về thì nên chờ, chờ cho hành lang pháp lý tương đối tốt.

"Còn tôi thì phải nói là tôi đã có một bài học rất đắng cay trong vấn đề cũng vì muốn về xây dựng quê hương, cũng vì muốn xây dựng lại quê hương sau thời chiến có những cái đổ bể, thay vì làm ăn ở nước ngoài mình về nước mình làm ăn để mình tạo công ăn việc làm, cũng một phần cho mình nhưng cũng cho gia đình, cho xã hội."

Ông Trịnh Vĩnh Bình cũng thẳng thắn thừa nhận vẫn còn rất nhiều "góc tối" ở Việt Nam mà các nhà đầu tư nên thận trọng.

Ông Bình lấy dẫn chứng từ việc chính quyền Việt Nam xử các các nhân đã gây án oan sai trong vụ án của ông:

"Đúng ra tôi nghe thời đó bắt tới 17, 18 người là vì tôi là nhân chứng tôi làm việc với ban thanh tra của nhà nước trong đó có nhiều ban ngành thì họ cho biết họ sẽ bắt tới 17, 18 người.

"Mà rốt cuộc họ chỉ bắt có 3 người thôi. Tức là đầu voi rồi rốt cuộc họ làm đuôi se sẻ thôi.

"Thành thử ra vụ án này còn nhiều vấn đề mà rất là có những góc tối."

"Đây là kinh nghiệm của tôi. Tôi xin nói một cách hơi úp mở một tý, có những góc khúc mà góc tối đó mình không thể lường được bởi vì Việt Nam góc tối rất là nhiều," ông Bình chia sẻ.

Các tờ báo của nhà nước ở Việt Nam thừa nhận có vụ kiện quốc tế mà bên nguyên đơn là ông Trịnh Vĩnh Bình nhưng không đăng tải các chi tiết về vụ xử và quyết định buộc Việt Nam bồi thường.

Chẳng hạn, hồi 2017, các tờ báo viết:

"Tại buổi họp báo chiều 30/8, trả lời câu hỏi về quan điểm và phản ứng của Chính phủ trước vụ kiện của ông Trịnh Vĩnh Bình, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng - cho biết, theo các nguyên tắc về bảo hộ đầu tư, khi có tranh chấp vi phạm thoả thuận với một địa phương nào đó (trong vụ này là Bà Rịa - Vũng Tàu), nhà đầu tư nước ngoài không kiện địa phương mà sẽ kiện Chính phủ.

"Quan điểm của Chính phủ, của Thủ tướng là tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch cả với doanh nghiệp trong và ngoài nước. Trung tâm trọng tài Quốc tế đang xem xét vụ kiện nên chúng ta cũng phải đợi thôi", Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói."

Sang tháng 4/2019, các báo Việt Nam trích lời Bộ Tư pháp nước này bác bỏ tin nói chính phủ VN "thua kiện".

"Trong thông cáo phát chiều 12/4, Bộ Tư pháp cho hay ngày 10/4 Hội đồng Trọng tài được thành lập theo Quy tắc Trọng tài UNCITRAL đã ra phán quyết về vụ kiện đầu tư của ông Trịnh Vĩnh Bình với Chính phủ Việt Nam...Bộ Tư pháp khẳng định một số trang thông tin điện tử và mạng xã hội đưa thông tin "phản ánh không chính xác nội dung của phán quyết cùng với những diễn giải, suy đoán chủ quan, gây hiểu nhầm".

Vụ án Trịnh Vĩnh Bình
Bách khoa toàn thư - Wikipedia

Vụ án Trịnh Vĩnh Bình

Vụ án Trịnh Vĩnh Bình là vụ án một triệu phú ở Hà Lan, ông Trịnh Vĩnh Bình, đem hơn 3 triệu đô la Mỹ về Việt Nam làm ăn và đầu tư trong nước vào cuối năm 1987, bị tịch thu tài sản và lãnh án 11 năm tù trong năm 1999. Ông đã bị tạm giữ 18 tháng và trong khi được tại ngoại, đã trốn thoát khỏi Việt Nam.

Năm 2003[1] Trịnh Vĩnh Bình đã chính thức nhờ tổ hợp luật sư Covington Burling của Mỹ ở Washington đại diện để kiện chính phủ Việt Nam ra toà án quốc tế, đòi bồi thường thiệt hại.[1][2]. Chính phủ Việt Nam cũng đã thuê một hãng luật của Pháp để đại diện cho họ trong vụ kiện này. Vụ kiện lần đầu này dự kiến sẽ được đưa ra Trung Tâm Trọng Tài Quốc tế Stockholm xét xử vào tháng 12 năm 2006 nhưng phía nhà nước Việt Nam đã thương lượng với ông Trịnh Vĩnh Bình ngoài tòa để ký một thỏa thuận tại Singapore năm 2006.[3] Hai bên thỏa thuận, phía chính phủ Việt Nam đồng ý xóa án cho ông Bình, bồi thường 15 triệu đô la Mỹ và trả lại toàn bộ tài sản đã tịch thu của ông Bình. Để đổi lại, ông Bình phải rút đơn kiện khỏi Tòa án Trọng tài Quốc tế và không tiết lộ nội dung thỏa thuận trên. Một số công chức Việt Nam có liên quan đến vụ án của ông Bình cũng đã bị truy tố.[2]

Tháng 1 năm 2015, ông Bình tiếp tục đâm đơn kiện chính phủ Việt Nam lần thứ hai với lý do chính phủ Việt Nam không thực hiện đúng cam kết trả tiền và tài sản cho ông trong lần thỏa thuận ngoài tòa lần trước. Phiên tòa lần 2 diễn ra tại Tòa án Trọng tài Quốc tế tại Paris, Pháp từ ngày 21 đến 31 tháng 8 năm 2017.[4]

Ngày 11.04.2019, ông Trịnh Vĩnh Bình cho VOA biết "Tòa án Quốc tế thông báo, ông Trịnh Vĩnh Bình thắng kiện đối với chính phủ Việt Nam. Theo đó, chính phủ Việt Nam buộc phải bồi thường cho triệu phú người Hà Lan gốc Việt tổng cộng 37.581.596 đôla thiệt hại và gần 7,9 triệu đôla án phí." [5]Tuy nhiên, khi được liên hệ Tòa án Quốc tế từ chối trả lời về phán quyết, Chính phủ Việt Nam cũng phủ nhận việc này.

Sự kiện
Trịnh Vĩnh Bình sinh năm 1947, là một người Việt tị nạn tới Hà Lan vào năm 1976[6], có biệt danh "Vua giò chả".

Năm 1987, Trịnh Vĩnh Bình đem tiền về Việt Nam đầu tư. Vào thời điểm đó, Chính phủ Việt Nam chưa cho phép Việt kiều mua nhà đất, chính vì thế ông Bình đã phải nhờ người thân sống ở Việt Nam đứng tên giúp. Việc đứng tên hộ được xác nhận qua giấy ủy quyền và giấy giới thiệu có chứng nhận của Lãnh sự quán Việt Nam tại Pháp. Luật gia Lê Mai Anh, nguyên cán bộ Viện Kiểm sát, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Đảng Hội Luật gia Việt Nam, chứng thực điều này:“Ông ấy đứng tên người khác theo đúng hướng dẫn của chính phủ Việt Nam là ông phải đứng tên người khác. Vì lúc ấy, luật không cho người nước ngoài, người có quốc tịch nước ngoài mua, nên ông ấy phải đứng tên người khác.”[7] Từ năm 1987 đến 1996, ông Bình đã mua hơn 284 ha đất, 2 cơ sở sản xuất và 11 căn nhà ở Bà Rịa-Vũng Tàu, Đồng Nai và TP.HCM, nâng số tài sản đầu tư lên gấp gần 8 lần số vốn, tổng số khoảng 30 triệu đô la Mỹ[6]. Sau đó, Công an Bà Rịa-Vũng Tàu đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Bình về tội "vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai" và tội "đưa hối lộ".[2]

Năm 1998, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xét xử sơ thẩm và tuyên phạt Trịnh Vĩnh Bình 13 năm tù. Sau khi kháng cáo, Tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM giảm xuống 11 năm tù (năm 1999). Ngoài ra, nhiều tài sản (nhà và đất) cũng được tòa phúc thẩm tuyên giao cho UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và Đồng Nai tịch thu; 2 cơ sở sản xuất (diện tích gần 40.000 m2) cùng 9 căn nhà trên địa bàn tỉnh được UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu được giao cho Cục Thi hành án dân sự (THADS) bán đấu giá.[2]

Diễn biến vụ kiện ra tòa quốc tế
Trịnh Vĩnh Bình cho biết từ cuối năm 2003, trước khi khởi kiện, luật sư của ông đã viết thư thông báo cho giới chức lãnh đạo Hà Nội và yêu cầu phía Việt Nam trả lại toàn bộ tài sản cho ông Bình đã đầu tư ở Việt Nam. Sau đó, chính quyền Hà Nội qua tòa đại sứ Việt Nam ở cả Washington lẫn Amsterdam đã liên lạc với ông Bình để thương lượng. Tuy nhiên, theo lời ông Bình thì các cuộc thương lượng đó đã không mang lại kết quả mong muốn, vì đại diện phía Việt Nam chỉ yêu cầu suông ông Bình là đừng nên đem ra kiện.[1]

Năm 2003, Trịnh Vĩnh Bình, với tư cách là một nhà đầu tư nước ngoài có quốc tịch Hà Lan bị mất tài sản tại Việt Nam, đã nộp đơn kiện phía Việt Nam ra một Trung tâm Trọng tài quốc tế về giải quyết các tranh chấp trong lĩnh vực đầu tư, đặt tại Stockholm (Thụy Điển). Theo đơn kiện, ông Bình yêu cầu phía Việt Nam phải bồi thường số tiền khoảng 100 triệu USD.[1][8] Luật sư của ông Bình đã viện dẫn các quy định của Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư mà Việt Nam đã ký kết với Hà Lan vào năm 1994 để tiến hành khởi kiện. Theo ông Bình, bản án hình sự chống lại ông ta tại Việt Nam trước đây chỉ là cái cớ để Chính phủ Việt Nam tiến hành tước đoạt quyền sở hữu đối với tài sản của ông ta, và như vậy đã vi phạm thỏa thuận tại hiệp định nêu trên và phải bồi thường cho ông ta.

Phiên tòa quốc tế nhằm giải quyết vụ tranh chấp này lúc đó được dự định là sẽ khởi sự vào tháng 12/2005 tại Stockholm (Thụy Điển). Vụ xét xử này, dự kiến sẽ kéo dài cả năm và số tiền tốn kém về án phí có thể lên tới hàng trăm triệu USD, tuy vậy hai bên đã thỏa thuận ngoài tòa, nội dung: chính phủ Việt Nam đồng ý xóa án cho ông Bình, bồi thường 15 triệu đô la Mỹ và trả lại toàn bộ tài sản đã lấy của ông Bình. Để đổi lại, ông Bình phải rút đơn kiện khỏi Tòa án Trọng tài Quốc tế và không tiết lộ nội dung thỏa thuận trên.

Năm 2006, theo báo điện tử Thanh niên, Chính phủ Việt Nam đã miễn chấp hành hình phạt tù cho ông Trịnh Vĩnh Bình, và cho ông được phép trở lại Việt Nam.[2]

Hậu vụ án Trịnh Vĩnh Bình
Ngày 11 tháng 6 năm 2012, Viện KSND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu truy tố ra trước TAND cùng cấp ông Trần Văn Mười, nguyên Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Cùng đồng phạm với bị can Mười trong vụ án này còn có Lê Minh Huy Hoàng, nguyên chấp hành viên Chi cục THADS TP.Vũng Tàu và Hoàng Anh Linh, nguyên là chấp hành viên Cục THADS tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (lúc bị bắt là chuyên viên Nội chính văn phòng Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu).

Theo cáo trạng, vào năm 1999, 2 nhà xưởng sản xuất với diện tích gần 40.000 m2 cùng 9 ngôi nhà và đất do ông Trịnh Vĩnh Bình mua trên địa bàn tỉnh được giao cho Phòng THA tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (nay là Cục THADS) xử lý theo thẩm quyền, và đã mắc nhiều sai phạm. Cụ thể, Mười đã chỉ đạo Linh tự tổ chức bán đấu giá 12 xe ô tô trong nhà kho không được tuyên trong bản án, và căn nhà 86 m2 trên diện tích đất hơn 2.000 m2 ở đường Trần Phú không thông qua Trung tâm bán đấu giá tài sản tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.

Chiều 11 tháng 4 năm 2014, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tuyên mức án bằng với thời hạn tạm giam các bị cáo là 11 tháng 16 ngày, trả tự do tại tòa.[9]

Trang mạng Góc nhìn Alan đăng lại bài của tác giả Huỳnh Bá Hải từ DLB, viết ngày 9.6.2015 là Trịnh Vĩnh Bình lại kiện chính phủ Việt Nam lần nữa khi phía Việt Nam đã không thực hiện tất cả những cam kết đã thoả thuận tại Trung tâm trọng tài quốc tế, ở Stockholm, Thụy Điển.[10]

Theo Luật sư Nguyễn Đức ở Dallas, Texas thì: “Tôi chưa được đọc chi tiết về vụ việc này nhưng theo tôi, nếu về Việt Nam làm ăn và vẫn còn giữ quốc tịch Việt Nam, và mọi hành động vi phạm pháp luật xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam, thì bị xử lý là chuyện hiển nhiên, kiện thế nào được”. Theo luật sư Trương Xuân Tám ở thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu: “Bản án đã không bị Tòa tối cao xét xử lại theo trình tự giám đốc thẩm hoặc tái thẩm nên nó đã có hiệu lực pháp luật. Không một quốc gia nào hoặc một tổ chức trọng tài nào có quyền bác bỏ bản án hình sự này. Như vậy, Trịnh Vĩnh Bình phải có nghĩa vụ chấp hành hình phạt nhưng ông ta đã bỏ trốn"[11].

Vụ án Trịnh Vĩnh Bình kỳ 2
Tháng 4 năm 2014. Ông Trịnh Vĩnh Bình lại mướn văn phòng luật sư King & Spalding LLP, một văn phòng luật sư lớn tại Hoa Kỳ, kiện Việt Nam ra Tòa án Trọng tài Quốc tế. Ngày 21 tháng 8 năm 2017, tòa án quốc tế xem xét vụ án này tại Paris với nguyên đơn là ông Trịnh Vĩnh Bình đòi nhà nước Việt Nam bồi thường vì:[12]

Vi phạm luật đầu tư liên quan đến Hiệp thương đầu tư song phương giữa Hà Lan – Việt Nam (BIT)
Vi phạm Nhân quyền: nhốt người oan sai.
Nguyên nhân
Ông Bình nêu lý do: “Có một điểm nhất quán giữa hai vụ kiện là: tôi kiện chính phủ Việt Nam lần thứ nhất là vì lý do đòi bồi thường tài sản, trong đó có vấn đề bồi thường nhân thân: nhốt tôi oan. Khi mà ký thỏa thuận ở Singapore thì chính phủ Việt Nam hứa trả lại toàn bộ tài sản. Nhưng sau 7 năm trời chính phủ Việt Nam không trả, dù một tài sản nhỏ cũng không trả. Tôi đọc trong một hồ sơ tôi thấy có những điểm rất là tệ. Khi họ đến công ty tôi thì họ ập vào phòng riêng của tôi. Trong đó có mấy cái két sắt, trong đó tôi giữ những đồ cổ do tàu Âu châu chở đồ sành sứ của Trung quốc bị chìm ở hòn Cao, đồ sành sứ do tàu chìm, trong đó họ lấy đi 394 món của tôi. Bên Bộ Tư Pháp Việt Nam nói: phần này có thể trả lại cho ông Trịnh Vĩnh Bình nhưng với điều kiện ông phải chứng minh đây là tài sản hợp pháp.” Trước đòi hỏi này, ông Bình bày tỏ: “Tôi không biết họ có còn nhân tính hay không nữa? Trước khi anh vào nhà tôi, anh muốn lấy một cái chén, một cái ly, một món đồ nào đó thì anh phải chứng minh đó là món đồ phạm pháp, đồ ăn cắp. Còn một khi anh đã lấy đi rồi anh bắt tôi chứng minh là đồ hợp pháp? Đồ trong nhà tôi là đồ hợp pháp. Chứng minh đó là đồ phạm pháp để lấy đi là trách nhiệm của quý anh. Muốn lấy đồ của người khác đi thì cơ quan công quyền phải chứng minh đó là đồ phạm pháp. Tôi không có trách nhiệm phải chứng minh đó là hợp pháp. Quý vị đã thấy lòng tham lam của quan chức Việt Nam như thế nào. Sự vô nhân tính của họ như vậy. Nói đến đây tôi rất là bức xúc. Từ một chuyện nhỏ quý vị suy ra chuyện lớn, họ chiếm đất đai, nhà cửa. Từ đây tôi là một mốc xích để tôi cảm thấy là phải kiện chính phủ Việt Nam lần thứ 2!” [12]

Bình luận
Trước khi phiên tòa ở Paris bắt đầu, cựu Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm nói với VOA rằng ông và nhiều quan chức khác của chính phủ Việt Nam đã tìm cách “dàn xếp êm thấm vụ việc” để không ảnh hưởng đến quan hệ 2 nước Việt Nam-Hà Lan nhưng không thành công vì sự mâu thuẫn trong nội bộ của chính phủ về lợi ích cũng như chi phối của lực lượng an ninh. Cũng theo ông Cầm, sở dĩ chính phủ Việt Nam bội ước thỏa thuận ngoài tòa của vụ kiện trước vì “việc trả lại các tài sản cho nguyên đơn đã không thực hiện được… do các tài sản bị tẩu tán, thay đổi chủ sở hữu.”[4]

Ngày 17 tháng 8 năm 2017, ông Nguyễn Vi Khải, Phó Viện trưởng Viện các vấn đề phát triển (VIDS), cựu thành viên trong Ban Cố vấn của Thủ tướng Phan Văn Khải trong thời gian diễn ra đàm phán, thương lượng giữa ông Trịnh Vĩnh Bình với Chính phủ Việt Nam lần thứ nhất (năm 2003 – 2006), nhận định: Đây là ví dụ của tình trạng “hình sự hóa các quan hệ kinh tế” lúc đó. Người ta xử án theo kiểu “bỏ túi” (tức là án Kangaroo). Các cấp trên có can thiệp vào thì cũng phải theo án lệ này. Trong khi đó các trọng tội làm thất thoát hàng nghìn tỷ tài sản quốc gia thì đáng nhẽ phải hình sự hóa những vụ đó, thì lại hành chính hóa các tội phạm này, để cho các tội phạm này trốn ra nước ngoài dễ dàng bằng cách đi chữa bệnh, đi học… như trường hợp Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đình Duy. Cũng theo ông Khải thì Thủ tướng Phan Văn Khải đã có bút phê gửi Bộ trưởng Công an Lê Minh Hương yêu cầu xem lại trường hợp của Trịnh Vĩnh Bình, nhưng “trên bảo dưới không nghe.”.[13][14]

Ngày 17 tháng 8 năm 2017, ông Đinh Hoàng Thắng - cựu Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Amsterdam kể lại: phản ứng của Chính phủ Hà Lan khi đó rất gay gắt, yêu cầu chính phủ Việt Nam phải xét xử lại, không được thực thi phán quyết bất lợi đối với ông Trịnh Vĩnh Bình, và phải thực thi đúng cam kết bảo hộ đầu tư song phương. Trên thực tế, vụ việc ông Trịnh Vĩnh Bình khi đó ảnh hưởng sâu sắc tới quan hệ bang giao giữa hai nước Việt Nam - Hà Lan, tạo ra hệ luỵ “hữu hình và vô hình”.[14]

Diễn biến tòa án
Tòa xử vụ kiện tại trụ sở Tòa Trọng tài Quốc tế, tại 112, đường Kleber, Quận XIV, Paris.[4] Số tiền ông Bình đòi bồi thường tối thiểu lên đến 1.25 tỷ USD.[15]

Bộ Tư pháp Việt Nam cử một đoàn sang Paris để hầu tòa. Tính đến ngày 29/8/2017, báo chí nhà nước Việt Nam không đưa tin về vụ kiện này.[16]

Ngày 21 và 22 tháng 8 năm 2017: tòa họp kín, nghe 2 bên trình bày.[4]

Phiên tòa kết thúc ngày 27 tháng 8. Theo thủ tục thông thường, Tòa án Quốc tế đôi khi phải mất đến vài tháng để nghị án và đưa ra phán quyết.[17]

Kết quả
Ngày 11 tháng 4 năm 2019, ông Trịnh Vĩnh Bình trả lời phỏng vấn của VOA cho biết, Tòa án Quốc tế đã gửi thông báo thắng kiện cho ông Trịnh Vĩnh Bình. Theo đó, chính phủ Việt Nam buộc phải bồi thường cho triệu phú người Hà Lan gốc Việt tổng cộng 37.581.596 đôla thiệt hại và gần 7,9 triệu đôla án phí.[18]

Khi được liên hệ, Tòa Trọng tài Quốc tế từ chối cung cấp thông tin về vụ án và phán quyết của tòa.

Trả lời RFA sau phán quyết của tòa, ông Bình nói “Chính phủ Việt Nam cần phải cẩn thận. Không dễ gì tịch thu tài sản của người khác. Chắc chắn sẽ còn những vụ kiện khác nữa trong thời gian tới”.[19]

Chiều ngày 12 tháng 4 năm 2019, Bộ Tư pháp Việt Nam ra thông cáo cho hay ngày 10/4 Hội đồng Trọng tài được thành lập theo Quy tắc Trọng tài UNCITRAL đã ra phán quyết về vụ kiện đầu tư của ông Trịnh Vĩnh Bình với Chính phủ Việt Nam. Theo quy định tố tụng, các bên "có trách nhiệm giữ bí mật phán quyết". Bộ Tư pháp khẳng định một số trang thông tin điện tử và mạng xã hội đưa thông tin về kết quả phán quyết là "phản ánh không chính xác nội dung cùng với những diễn giải, suy đoán chủ quan, gây hiểu nhầm".[20]

Từ 4 triệu đô đầu tư mà bây giờ thành 46 triệu thì cũng coi như cũng ok rồi. Chỉ tội cho dân trong nước è cổ ra trả chứ mấy thằng việt cộng có moi được xu nào từ túi chúng nó ra đâu!

Mà ông Trịnh đầu tư tổng cộng là 30 triệu US Dollar.

Nhân tiện đăng lại bài viết cũ về
Tổng cục II và vụ án Trịnh Vĩnh Bình

Gần đây [2005], việc ông Trịnh Vĩnh Bình thưa kiện Chính phủ Việt Nam ra một Tòa án Quốc tế đã làm xôn xao dư luận ở Hải ngoại. Vụ kiện này là một vụ án chưa từng có trong lịch sử Việt Nam và có rất nhiều ý nghĩa khác nhau, đặc biệt là số tiền bồi thường quá lớn đối với một đất nước nghèo khó như Việt Nam:

100,000,000 USD.

Thật ra, trong những cuộc họp giao ban của khối an ninh vào khoảng cuối năm 2002 thì người ta đã phổ biến thông tin rằng ông Trịnh Vĩnh Bình đang tìm cách thưa kiện Chính phủ Việt Nam rồi. Song, vì thái độ vô trách nhiệm, coi thường pháp luật, coi thường dư luận quốc tế, cộng với sự chủ quan, lúng túng của bộ máy an ninh, của lãnh đạo cộng sản nên họ đã để sự việc diễn biến đến nghiêm trọng như ngày hôm nay. Tuy nhiên, điều đáng buồn là dư luận trong nước lại rất ít người biết đến vụ việc này, do sự chỉ đạo bưng bít thông tin của Ban Tư tưởng Văn hóa, Ðảng Cộng Sản Việt Nam, mới chỉ có hai, ba tờ báo là “dám” nhắc đến vụ án này một cách “qua quít”, sao chép giống hệt nhau, cùng với mấy ông luật sư trả lời một cách “không có đầu, không có cuối”.

Nhà nước Cộng Sản Việt Nam, mà tất nhiên là do Ðảng Cộng Sản cầm quyền lãnh đạo, đã rất lo ngại vụ việc này bị phanh phui như một vụ án nghiêm trọng và đặc biệt điển hình để tố cáo chế độ cộng sản ở nhiều mặt khác nhau. Với Quốc tế và giới doanh nhân (xin nhấn mạnh ở đây là giới doanh nhân nói chung, ở cả trong và ngoài nước chứ không riêng gì Việt kiều hay doanh nghiệp nước ngoài như một số bài báo nêu ra, vì ở Việt Nam chưa hề có “một sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp” như lời mời gọi của giới lãnh đạo cộng sản vẫn hô hào, bất kể doanh nghiệp nào không phải là doanh nghiệp nhà nước (là “con bò sữa”, là chỗ làm tiền và rửa tiền của Mafia cộng sản) đều gặp phải rất nhiều rắc rối do chính quyền gây ra) đây là một vụ án điển hình nhất được tố cáo và sẽ đưa ra xét xử công khai trước Quốc tế, sẽ là một bằng chứng sống động nhất cho Thế giới biết đến sự cưỡng bức trắng trợn, sự bất chấp luật pháp, vi phạm nhân quyền của bộ máy an ninh cộng sản, chính quyền cộng sản. Ðặc biệt đây là một sự kiện hi hữu, không thể lý giải được: Một tội phạm đào thoát đang chịu hình phạt bị kết án 11 năm tù – có nghĩa là một kẻ đang bị một chính phủ truy nã – lại dám công khai đứng ra kiện chính phủ đó trước Tòa án Quốc tế. Nhưng quan trọng hơn là đối với số đông quần chúng nhân dân, chính quyền cộng sản đang rất lo sợ dư luận nhân dân sẽ biết rõ sự việc này, và đặc biệt nếu chính phủ Việt Nam sẽ bị xử thua ở phiên tòa năm sau thì vụ án này sẽ gây ra một sự bất bình lớn trong dân chúng, nếu toàn bộ sự thật được phơi bày có thể sẽ gây ra một làn sóng phản ứng mạnh mẽ mà sẽ khó đoán trước được hậu quả như thế nào.

Sau khi đã đọc và nghe kỹ hầu hết các bài viết và phỏng vấn ở Hải ngoại có liên quan đến vụ án, tôi xin gửi đến quý độc giả (thính giả) và đặc biệt là ông Trịnh Vĩnh Bình thêm một số chi tiết mà tôi khẳng định là yếu tố quyết định vụ án. Với cương vị là một người trong cuộc, tôi xin đảm bảo rằng những thông tin mình đưa ra là chính xác 100% (điều này hy vọng sẽ được ông Trịnh Vĩnh Bình xác nhận), đồng thời cũng cung cấp thêm một số thông tin mà có thể do ở một góc độ khác ông Trịnh Vĩnh Bình không được biết, hoặc vì một vài lí do nào đó mà ông Trịnh Vĩnh Bình đã không tiết lộ, với mục đích làm rõ hơn những ẩn khuất trong vụ án này và để dư luận trong ngoài nước sẽ được biết đến, quan tâm đến vụ án này hơn nữa; qua đó quần chúng nhân dân, đồng bào Việt Nam ở Hải ngoại và trong nước sẽ cùng lên tiếng tố cáo những bất công, bưng bít, vi phạm pháp luật, vi phạm nhân quyền của chế độ Cộng Sản Việt Nam.

Cần trở lại vụ án Công ty cổ phần Bình Châu (cũng gọi là vụ án Bình – Hà Lan) ở những năm 1998-1999, đã được báo chí Việt Nam viết đến rất nhiều, cũng không ít bài báo viết có sự phân tích, mổ xẻ về tính pháp lý của vụ án, bênh vực “bị cáo” Trịnh Vĩnh Bình. Do có nhiều quan điểm đánh giá khác nhau nên vụ án được dư luận trong nước quan tâm nhiều. Thế nhưng, sự quan tâm đấy cũng chỉ đơn thuần coi như một vụ án kinh tế, có “dính dáng” đến Việt kiều, đến đầu tư nước ngoài. Rất ít ai được biết đến vụ án là đã có những yếu tố chính trị, thậm chí cái yếu tố ấy đã có tính quyết định toàn bộ vụ án. Về nội dung này tôi không nghĩ là ông Trịnh Vĩnh Bình đã không hề biết gì. Gần đây, khi trả lời phỏng vấn báo chí ông Trịnh Vĩnh Bình cũng đã không cung cấp thêm thông tin gì mới hơn, có thể ông cần phải giữ thái độ thận trọng cần thiết, cũng có thể ông chưa được biết chính xác. Tôi xin công khai chi tiết này dưới đây, để độc giả có thể hiểu được bản chất của sự việc và qua đó các bên liên quan sẽ tìm ra những phương pháp hành sử tốt nhất trong những công việc tiếp theo của vụ án mà ông Trịnh Vĩnh Bình đang theo kiện chính phủ Việt Nam.

Những nguyên nhân chính mà ông Trịnh Vĩnh Bình đưa ra (cũng đã được ông Trọng Kim, chủ bút tờ báo Ngày Nay ở Houston, Texas – Hoa Kỳ cho biết thêm) là do ông Bình đã có một sự đối đầu với cơ quan công an tỉnh Bà rịa – Vũng tàu, cụ thể là ông Ngô Chí Ðan, trưởng phòng an ninh điều tra (PA24) và ông Phạm Văn Phương – anh vợ ông Ngô Chí Ðan – chức danh phó Tổng giám đốc công ty liên doanh Vicarent.

Sự việc này cần phải diễn giải chi tiết thêm thì độc giả mới có thể hình dung được. Tại địa phương tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu thì gần như ai ai cũng đều biết đến ông Ngô Chí Ðan, với cương vị trưởng phòng an ninh điều tra, phó thủ trưởng cơ quan điều tra liên tục mười mấy năm liền, và là một con người khét tiếng với các vụ án quan trọng. Thế nhưng còn nổi tiếng và “tài ba” hơn nhiều lại chính là ông Phạm Văn Phương, anh vợ của Ngô Chí Ðan, với những quan hệ mà những người dân thường chỉ nghe thấy thôi cũng đã phải “rùng mình”, từ Tổng bí thư (xin nói rõ là Tổng bí thư Ðảng Cộng Sản Việt Nam chứ không phải bí thư xã, bí thư huyện nhé) đến Thủ tướng, phó Thủ tướng Chính phủ, còn cỡ như Bộ trưởng, Thứ trưởng thì ông Phương có thể quen biết vài chục vị. Chỉ qua việc ông ta đã từng hạ “nốc ao” cả Chủ tịch tỉnh và đưa một vị khác lên thay chức chủ tịch tỉnh, rồi vào ủy viên Trung ương Ðảng Cộng Sản là đủ biết uy lực của ông Phương lớn đến thế nào (riêng sự việc này tôi xin gửi thông tin đến độc giả ở một bài viết khác). Thế nhưng, sau này chính anh em ông Ngô Chí Ðan và Phạm Văn Phương cũng lại phải ra hầu Tòa trong một vụ án khác, mà ông Ngô Chí Ðan đã bị kỷ luật, tước danh hiệu công an, Phạm Văn Phương thì chịu bản án 27 năm tù giam. Thật ra, trong vụ án đó anh em ông Phương, ông Ðan cũng chỉ là con mồi của bộ máy an ninh cộng sản, con mồi của chính cái bẫy mà mình đã giăng ra, và tôi cũng xin khẳng định rằng vụ án đó cũng lại chính là hệ lụy của vụ án Trịnh Vĩnh Bình mà chúng ta đang nói đến hôm nay, vì lí do đó tôi lại phải xin hẹn với độc giả trong một bài viết khác sẽ được nói rõ thêm về vụ án này (độc giả ở Hải ngoại có thể tìm xem về “vụ án Phương Vicarent” trên các trang pháp luật của các báo điện tử tại Việt Nam, còn ở Việt Nam thì chắc là ai cũng đều biết đến vụ án ấy cả). Vì xã hội Việt Nam đã hoàn toàn bị Ðảng cộng sản cưỡng bức thông tin, bưng bít thông tin; chế độ Ðảng trị độc tài can thiệp vào tất cả bê bối kinh tế và chính trị nhằm che dấu tội lỗi của mình, lo sợ sự phản ứng giận dữ của quần chúng, nhằm đảm bảo sự độc tài thống trị của mình, nên người dân không được biết về thế lực thật sự của ông Phạm Văn Phương cùng những hành động tội lỗi của ông ta mà thật ra “tập đoàn Mafia Năm Cam” so ra với ông Phương cũng chỉ bằng hạt cát.

Quay trở lại vụ án của ông Trịnh Vĩnh Bình, thật không may cho ông Trịnh Vĩnh Bình là: Thời điểm mà ông Trịnh Vĩnh Bình vào Việt Nam đầu tư là thời điểm mà ông Phạm Văn Phương và vây cánh của ông ta đang rất mạnh. Tất cả các doanh nghiệp vào đầu tư tại Bà Rịa – Vũng Tàu đều phải nhờ vả hoặc đến “ra mắt” ông Phương, phải chịu sự điều khiển của ông ta, hoặc ít ra cũng phải “cống nộp” tiền bạc cho ông ta. Ông Trịnh Vĩnh Bình vì là người ở Hà Lan đến, cộng thêm sự tự tin là về đầu tư trên quê hương mình nên đã không sớm có sự hiểu biết đó. Nguyên nhân mà ông Trịnh Vĩnh Bình hiểu ra rằng sự khó chịu và đối đầu với ông Phạm Văn Phương đã gây ra cho ông bao nhiêu khó khăn, vất vả sau này, từ đổ vỡ trong kinh doanh, rồi tù tội, trắng tay về kinh tế, rồi phải đào thoát, tính mạng nguy hiểm đến thế nào, và cuối cùng là vụ kiện chính phủ Việt Nam mà ngày hôm nay ông đang theo đuổi. Về xuất phát cơ bản thì đúng là như vậy, nhưng sự thật đằng sau đó có ý nghĩa quyết định vụ án đấy là lí do chính trị, bàn tay của Tổng cục II, Bộ quốc phòng.

Ngay sau khi ông Phương và bè cánh của ông Phương đã lên một “kế hoạch” hãm hại ông Trịnh Vĩnh Bình, người ta chưa hề nghĩ đến sẽ có một hậu quả xấu như thế (tôi chắc là ngay cả chính ông Phương cũng chưa định liệu trước được một hậu quả như vậy.) Bởi vì bản chất của Phương chỉ là một kẻ giang hồ, mượn oai thế và uy lực để bức hiếp kẻ yếu, tống tiền, trục lợi. Về con đường “quan lộ”, với cái gốc là lái xe, không một mảnh bằng cấp, không trình độ ngoại ngữ, Phương không thể “mảy may” nghĩ tới. Và Phương cũng không nghĩ ra được rằng con mồi của mình (ông Trịnh Vĩnh Bình) lại liên quan đến các yếu tố chính trị cơ hội khác. Ngô Chí Ðan, dù là trưởng phòng an ninh điều tra, phòng có uy quyền nhất trong lực lượng công an cộng sản (cơ quan điều tra là cơ quan duy nhất được phép ra lệnh triệu tập và bắt người), là cơ quan theo dõi mọi hoạt động an ninh có liên quan đến yếu tố nước ngoài, thế nhưng Ngô Chí Ðan cũng không hề có thông tin và âm mưu hãm hại ông Trịnh Vĩnh Bình là có liên quan đến các yếu tố chính trị (ngoài việc biết ông Trịnh Vĩnh Bình là thành viên Ðảng dân chủ tự do Hà Lan). Việc Phương và Ðan mưu hại thật ra cũng chỉ là một màn kịch tống tiền, Phương và Ðan chưa nghĩ ra được Trịnh Vĩnh Bình sẽ trở thành một miếng mồi thơm hơn để có thể trục lợi những âm mưu khác, Phương và Ðan cũng không thể nghĩ ra rằng việc hãm hại Trịnh Vĩnh Bình có thể để lại một hệ lụy khôn lường (cho chính cả bản thân mình và cho cả chính phủ Việt Nam) đến ngày hôm nay.

Mọi việc không chỉ đơn giản như vậy. Chắc rằng, tất cả những người có một chút am hiểu về bộ máy an ninh của cộng sản đều biết rằng: Mọi công dân nước ngoài khi vào hoạt động, làm ăn tại Việt Nam cũng đều bị một sự giám sát vô hình của cơ quan an ninh cộng sản. Ðặc biệt như trường hợp của ông Trịnh Vĩnh Bình, một thành viên của Ðảng dân chủ tự do Hà Lan, ngoài các bộ phận nghiệp vụ của Bộ công an ra thì không thể nào Tổng cục II – Bộ quốc phòng lại có thể “quên” được. Do vậy, giai đoạn mà mạng lưới Mafia của Phạm Văn Phương đang tìm cách hãm hại ông Trịnh Vĩnh Bình ở thời điểm quan trọng, quyết định nhất thì chính là lúc lộ diện vai trò của Tổng cục II. Lúc đó, Phương và Ðan đều có phần lúng túng (dù là không bất ngờ) vì kế hoạch của mình có thể bị bại lộ hoặc phải thay đổi, lúc này bọn chúng phải tính đến việc phải phối hợp với Tổng cục II để hướng sự việc sang một chiều hướng khác. Do phối hợp với Tổng cục II nên nhiều yếu tố mới đã xuất hiện, từ đó sự việc trở nên phức tạp và ngoài tầm kiểm soát của Phương – Ðan, nhưng cũng lại mở ra một âm mưu mới táo bạo hơn, có lợi hơn cho Phương – Ðan (âm mưu hạ bệ ông Nguyễn Trọng Minh, chủ tịch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sau vụ án này.)

Ðây là yếu tố quyết định của vụ án này, và cũng chính từ Tổng cục II đã phát ra nhiều thông tin đặc biệt rất bất lợi đến ông Trịnh Vĩnh Bình (đến bây giờ cũng khó khẳng định được những thông tin này là thật hay “dỏm” như những thông tin mà Tổng cục II đưa ra về ông Võ Nguyên Giáp và các lãnh đạo cao cấp khác ?) Những diễn biến dưới đây , tôi cũng xin để trả lời cho nguyên nhân tại sao mà ông Trọng Kim, chủ bút tờ báo Ngày Nay ở Houston, Texas – Hoa Kỳ, không biết được tại sao mà ngay cả khi đã có bút phê của thủ tướng chính phủ Việt Nam – Phan Văn Khải – rồi mà bên Bộ công an họ vẫn ra lệnh khởi tố, bắt giam ông Trịnh Vĩnh Bình (xin xem thêm trong phỏng vấn ngày 15/5/2005 của Ðài RFA, BBC hoặc các trang Web: www.ykien.net, www.doi-thoai. com, www.danchimviet. com …) Và qua đây tôi cũng xin làm rõ một số chữ viết tắt (mà theo tôi là không cần thiết), và một số điều chưa rõ trong “Thư gửi đồng bào cả nước” của tác giả Nguyễn Thiện Tâm đăng trên rất nhiều báo chí Hải ngoại thời gian gần đây, ở phần nói về vụ án của ông Trịnh Vĩnh Bình (xin đọc trên trang Web: www.vnn-news. com ra ngày 18/5/2005). Việc này ông Trọng Kim cho rằng: Là do thế lực và vây cánh của thứ trưởng Bộ công an – Nguyễn Khánh Toàn – quá mạnh. Thực chất, không phải là như vậy, mặc dù tôi cũng khẳng định rằng ông Phương – Ðan có quan hệ rất thân thiết với ông Nguyễn Khánh Toàn (thậm chí việc ông Nguyễn Khánh Toàn mất ghế Bộ trưởng công an sau này cũng do vụ án “Phương Vicarent” mà liên lụy), thế nhưng lúc đấy ông Lê Minh Hương là Bộ trưởng – Ủy viên Bộ chính trị, quyền lực rất mạnh nếu muốn làm cũng không thể làm được gì, đấy chính bởi vì đã có bàn tay của Tổng cục II – Bộ quốc phòng dính vào, thậm chí là quyết định toàn bộ vụ án.

Rất ít khi có một vụ án kinh tế mà lại phức tạp như vụ án này. Cần phải nói rõ thêm, về vụ án này đã có mấy chục cá nhân liên quan được cơ quan công an thẩm vấn, điều tra. Trong số các bị cáo, ngoài ông Trịnh Vĩnh Bình là bị cáo chính, còn một nhân vật cũng được rất nhiều người biết đến, đấy chính là ông Lê Quang Luyện, tiến sĩ hóa học, đã từng là thư ký riêng của Chủ tịch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; gia đình bà Hương, vợ ông Luyện, lại có quan hệ với bà phó chủ tịch nước Việt Nam lúc đó là Nguyễn Thị Bình và ông Nguyễn Mạnh Cầm (lúc đó mới chỉ là Bộ trưởng Bộ ngoại giao). Từ đó đã nảy sinh ra rất nhiều mối quan hệ, nhiều sức ép từ nhiều phía. Bằng con đường ngoại giao, chính phủ Hà Lan đã có công hàm cho chính phủ Việt Nam. Thường vụ Bộ chính trị Việt Nam đã phải họp mở rộng bốn lần về vụ án này. Theo quan điểm ngoại giao, ông Phan Văn Khải và bà Nguyễn Thị Bình (đã từng là bộ trưởng ngoại giao và trưởng phái đoàn đàm phán của CPLTCHMN Việt Nam tại Paris) đề nghị đình chỉ vụ án và giải oan cho ông Trịnh Vĩnh Bình. Ngược lại, ý kiến của ông Lê Khả Phiêu, Lê Minh Hương và đặc biệt người tỏ ra quyết liệt, gay gắt nhất là ông Phạm Thế Duyệt (người mà tác giả Nguyễn Thiện Tâm viết tắt là PTD, còn ba người kia nữa là ông Châu Văn Mẫn – giám đốc công an tỉnh Bà rịa – Vũng tàu, Lê Văn Dỹ – bí thư tỉnh ủy, sau này bị khiển trách và đưa ra làm Phó Ban kinh tế Trung ương, và Phạm Văn Phương) là phải kiên quyết xử lý. Nhưng từng ý kiến của các vị Ủy viên Bộ chính trị ấy đều không có tính quyết định bằng các chứng cứ của Tổng cục II đưa ra, họ khẳng định rằng Trịnh Vĩnh Bình vào Việt Nam là để hoạt động gián điệp, núp dưới cái “vỏ” doanh nhân. Tổng cục II đã đưa ra hàng loạt những ghi chép theo dõi về các hoạt động của ông Trịnh Vĩnh Bình, một trong những mục tiêu của Trịnh Vĩnh Bình là mua chuộc các cán bộ cao cấp nhất, mà cụ thể Tổng cục II đưa ra dẫn chứng về một cuộc sắp đặt của ông Trịnh Vĩnh Bình tiếp xúc ông Phan Văn Khải, cũng như việc ông Trịnh Vĩnh Bình đã dùng tiền hối lộ (mà theo tổng cục II là để mua chuộc, khống chế) ông Nguyễn Trọng Minh – Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bà rịa – Vũng tàu (sau này ông Minh cũng bị mất chức Chủ tịch vì vụ việc này) (người viết chỉ đưa ra các chi tiết theo các tài liệu có được, điều này chắc chắn ông Trịnh Vĩnh Bình là người biết rõ nhất và là đúng sai như thế nào ?) Về phía bà Nguyễn Thị Bình và ông Nguyễn Mạnh Cầm cũng được Tổng cục II cho biết những mối quan hệ và tiếp xúc với gia đình ông Lê Quang Luyện, do vậy ông Khải, ông Cầm và bà Bình gần như “chết cứng”, không thể nói được gì nữa. Vậy là từ một âm mưu tống tiền rồi chuyển thành một vụ án kinh tế, một vụ án kinh tế lại được biến ra thành một vụ án chính trị. Bộ chính trị Ðảng Cộng Sản Việt Nam đã phải trực tiếp chỉ đạo vụ án. Tuy nhiên, cả phía an ninh quân đội và công an đều cho rằng họ đã “bắt non” ông Trịnh Vĩnh Bình, vì vậy họ phải xử theo một vụ án kinh tế (chứ không phải là “hình sự hóa quan hệ kinh tế” như ông Trịnh Vĩnh Bình đã trả lời phỏng vấn báo chí). Vậy là việc ông Trịnh Vĩnh Bình bị kết án là việc không thể tránh khỏi và là một “vở kịch” đã được Tổng cục II viết sẵn rồi, các công việc thủ tục pháp lí tiếp theo chỉ còn mang tính chất hợp pháp hóa cho cái “vở kịch” đó thôi.

Nhưng sau khi ông Trịnh Vĩnh Bình đã bị kết án và bắt giam rồi thì lại xảy ra một “tấn tuồng” khá vụng về của cơ quan an ninh Việt Nam và “tấn tuồng” ấy đã để lại hậu quả đến hôm nay. Ðấy chính là việc “để thoát” ông Trịnh Vĩnh Bình, cần xem lại các báo chí Việt Nam viết về sự kiện đó, các báo đưa tin: “Trịnh Vĩnh Bình đã bỏ trốn khi cơ quan công an di lí từ Tân Sơn Nhất ra Nội Bài – Hà Nội” (đào thoát trên máy bay mới lạ chứ! Thật là một “trò hề” quá vụng về!) Việc này, gần đây tất cả các bài báo và trả lời phỏng vấn của ông Trịnh Vĩnh Bình đều không đề cập đến. Có thể vì lí do nào đó mà ông Trịnh Vĩnh Bình đã né tránh điều này, chỉ duy nhất hai lần ông Trịnh Vĩnh Bình và ông Trọng Kim nhắc đến sự việc này với từ “đào thoát” mà không nói gì thêm. Tôi chắc chắn rằng ông Trịnh Vĩnh Bình có thể viết sách bán được về cái vụ “đào thoát” của mình. Tôi cũng đề nghị ông Trịnh Vĩnh Bình cần công khai tất cả những chi tiết này, vì nó sẽ có lợi hơn cho ông. Theo một thông tin tuyệt mật được phía Bộ công an tiết lộ thì âm mưu đào thoát của ông Trịnh Vĩnh Bình lại là một kế hoạch được thỏa thuận ngầm của Tổng cục II. Rất may khi ông Trịnh Vĩnh Bình đã nghĩ là: “Sau một thời gian tôi được tại ngoại, tôi cảm thấy là có nguy cơ tôi sẽ bị bắt lại và đưa vào tù và có thể tôi sẽ bị chết. Do đó, với hoàn cảnh đó, tôi phải đào thoát khỏi Việt Nam.” Bởi vì, theo kế hoạch đó của Tổng cục II, việc họ bắt và xử ông là không có cơ sở, trái với luật pháp Quốc tế và Việt Nam. Do vậy, các Chính phủ và tổ chức Quốc tế sẽ can thiệp và nếu sự việc vỡ lở lúc đó sẽ dẫn đến những hậu quả lớn hơn trên trường Quốc tế. Vậy thì, cách tốt nhất là họ để ông “đào thoát” và sau đó sẽ tìm cách thủ tiêu ông, lúc đó sẽ chẳng có ai phải chịu trách nhiệm về vụ án của ông cũng như mạng sống của ông nữa. Nếu có một tổ chức điều tra Quốc tế nào đó có thể điều tra ra thì đấy cũng chỉ như một vụ án hình sự thanh toán lẫn nhau của các băng nhóm giang hồ mà thôi. Những linh tính đã mách bảo cho ông Trịnh Vĩnh Bình và cứu ông thoát khỏi cái chết trong tay của Tổng cục II. Phải chăng, đây là một trong những trường hợp may mắn khá hi hữu, hay là khi ông Trịnh Vĩnh Bình tiết lộ rõ mọi chuyện thì người ta sẽ lại được thấy thêm những bộ mặt phản trắc trong nội bộ Tổng cục II?

Từ vụ án này người ta lại thấy bản chất cực kỳ thâm độc của cơ quan An ninh cộng sản – Tổng cục II. Nhưng hơn tất cả là người ta nhận thấy sức mạnh ghê gớm của nó, nó có thể điều hành tất cả các vị trí, chức vụ cao nhất trong Ðảng, trong Chính phủ, kể cả các ủy viên Bộ chính trị. Nó có thể can thiệp vào mọi công việc và quyết định mọi sự việc theo ý mình. Sau vụ này cũng cần phải nói thêm là viên trung tá phụ trách Tổng cục II ở Bà Rịa – Vũng Tàu là Võ Minh Thắng (biệt hiệu là Thắng “què”) đã được phong quân hàm lên chức thượng tá.

Cuối cùng, điều gì cần rút ra sau vụ án này Dù ông Trịnh Vĩnh Bình có thắng hay thua trong vụ án này thì nhiều bài học rất xót xa cũng đã và sẽ được rút ra từ các bên, mà những nguyên nhân của nó lại chính xuất phát từ cơ quan an ninh – Tổng cục II, Bộ quốc phòng Việt Nam, một cơ quan đã gây ra quá nhiều vụ án, tai tiếng từ quá khứ và hiện tại rồi sẽ ảnh hưởng đến tương lai của cả dân tộc. Nhà nước Việt Nam thì bị tai tiếng, mất uy tín trên trường Quốc tế. Chính quyền Việt Nam thì bị mất đi một số cán bộ do bị họ chụp mũ, vu khống, cưỡng bức. Các cá nhân, các tổ chức, doanh nghiệp, những người không thể tự mình có thể đối phó với thế lực của họ thì bị tù đày, oan ức, sạt nghiệp và không ít người bị thủ tiêu, bức tử. Và điều gì nữa sẽ xảy ra nếu ông Trịnh Vĩnh Bình sẽ thắng kiện trong vụ kiện sắp tới (mà cá nhân tôi tin chắc rằng ông ta sẽ thắng kiện)? Ông Trịnh Vĩnh Bình cũng đã khẳng định rằng số tài sản ban đầu mà ông đầu tư vào Việt Nam chỉ tổng cộng trên dưới 4 triệu Mỹ kim; tất nhiên con số 100 triệu Mỹ kim của ông Bình và luật sư của ông đưa ra yêu cầu Chính phủ Việt Nam phải bồi thường cũng phải rất có cơ sở, vậy số tiền chênh lệch lên đến 96 triệu đô la Mỹ, có nghĩa là phải chịu trách nhiệm bồi thường toàn bộ gấp 24 lần giá trị ban đầu. Một trăm triệu đô la Mỹ, đâu phải là một khoản tiền nhỏ? Một khoản tiền rất lớn đối với mọi quốc gia, và đối với Việt Nam lại càng là một số tiền khổng lồ. Ở Việt Nam, với số tiền đó có thể xây dựng được hơn 200 trường học khang trang, hiện đại; khoảng 30 bệnh viện lớn. Số tiền đó có thể giúp cho khoảng 160,000 hộ gia đình thoát khỏi cảnh đói nghèo. Và nếu chia đầu người 82 triệu dân Việt Nam phải gánh chịu thì già trẻ, lớn bé mỗi người đều phải đóng góp gần 20,000 đồng mới đủ để trả cho ông Trịnh Vĩnh Bình, chưa tính được án phí sẽ là bao nhiêu nữa.

Thật là khủng khiếp. Thật là đáng căm giận! Số tiền đó ai sẽ phải trả? Chính phủ Việt Nam ư? Chẳng có Ngân sách quốc gia nào cả, đấy chính là tài sản của nhân dân Việt Nam đó. Tất cả một đồng bạc nào của đất nước Việt Nam cũng đều do nhân dân lao động làm ra và đóng góp cả. Hết vụ kiện của ông Letard kiện Liên đoàn bóng đá Việt Nam số tiền 197,000 Mỹ kim, rồi lại đến vụ hãng hàng không quốc gia Việt Nam Airline bị kiện bồi thường khoảng 5 triệu đô la Mỹ, rồi lại đến vụ kiện của ông Trịnh Vĩnh Bình sắp tới đây. Ðảng Cộng Sản Việt Nam, Chính phủ Việt Nam sẽ lấy đâu ra tiền để bồi thường những khoản tiền đấy (dù chỉ là chi phí theo hầu kiện và án phí)? Ðảng Cộng Sản Việt Nam, Chính phủ Việt Nam làm gì có “của hồi môn” nào để lại mà tự gánh chịu thiệt hại? Tất nhiên những đồng tiền ấy là của NHÂN DÂN rồi! Thế thì, ai cho phép Ðảng Cộng Sản Việt Nam được tự ý sử dụng những đồng tiền mồ hôi nước mắt của nhân dân như vậy? Ai cho phép Ðảng Cộng Sản Việt Nam dùng mồ hôi của người lao động để đóng cái khoản “tiền ngu” cho mình như thế? Tại sao báo chí Việt Nam và những ông luật gia, luật sư lại chỉ nói đến việc ấy một cách vô cảm, vô trách nhiệm như là một “bài học kinh nghiệm”? Nhân dân Việt Nam đâu có cần và đâu có làm ra những “bài học kinh nghiệm” đó ?

Hay phải chăng những đồng tiền đó không phải là mồ hôi, nước mắt của nhân Việt Nam? Hoàn toàn không thể như vậy được, chẳng qua là do người dân không được biết sự thật đó thôi. Nhân dân Việt Nam cần phải biết sự thật! Những nhà hoạt động dân chủ, những người có khả năng và phương tiện để tuyên truyền đến dân chúng, cùng tất cả những người dân yêu nước Việt Nam, phải vạch rõ những sự thật này cho mỗi người dân trong nước được biết đến. Trách nhiệm là của tất cả mọi người, nếu chúng ta không muốn nhìn thấy bất công, nếu chúng ta không muốn đất nước và nhân dân phải chịu thiệt hại, nếu chúng ta không muốn lại tái diễn những sự kiện tương tự, chúng ta phải có trách nhiệm thông báo và giải thích rõ những sự kiện này đến mỗi người dân lao động Việt Nam? Tại sao các tổ chức đối lập ở Hải ngoại không lên tiếng đấu tranh với Chính phủ Việt Nam về những sự kiện này? Phải chăng là họ không cảm thấy thương xót cho tài sản, mồ hôi nước mắt của đồng bào mình đã bị Nhà nước cộng sản xâm phạm? Tại sao những nhà hoạt động dân chủ trong và ngoài nước không lên tiếng đấu tranh với một sự việc quá rõ ràng và không thể bưng bít được (so với vụ án Tổng cục II mà lâu nay vẫn tốn nhiều giấy mực nói đến)? Phải chăng các nhà hoạt động dân chủ cho rằng vụ việc này không liên quan đến đấu tranh dân chủ, không thiệt hại đến đồng bào và cá nhân mình? Còn chờ gì nữa? Ðã đến lúc cần phải tự cảnh tỉnh và tự vấn mình!!

Bài viết này tôi cũng xin gửi đến toàn thể đồng bào Việt Nam ở trong nước và Hải ngoại để chúng ta được biết thêm sự thật đằng sau bức màn đen tối của chế độ cộng sản Việt Nam. Tôi xin nhờ đến các cơ quan đài, báo Việt Nam ở Hải ngoại và đài, báo quốc tế có quan tâm đến sự việc này giúp tôi chuyển bài viết này đến đồng bào Việt Nam ở trong nước và trên khắp Thế giới. Tôi cũng rất mong sẽ nhận được những ý kiến của ông Trịnh Vĩnh Bình để khẳng định thêm tính trung thực về những tư liệu mà tôi đưa ra, đồng thời cũng rất mong muốn rằng ông Trịnh Vĩnh Bình sẽ cho các cơ quan báo chí và đồng bào Việt Nam được biết thêm những chi tiết về cuộc “đào thoát” của mình, cùng những thủ đoạn đen tối của cơ quan an ninh cộng sản đã áp dụng đối với ông. Tôi cũng sẽ xin cung cấp thêm những thông tin riêng mà mình đang có liên quan đến vụ án mà ông đang theo đuổi, nếu ông thấy cần thiết.

Xin hẹn trở lại với độc giả ở một bài viết sau, nói về hậu quả của vụ án Bình Châu (Trịnh Vĩnh Bình) đã để lại cho gia đình ông Phạm Văn Phương và Ngô Chí Ðan, cũng chính là một vụ bê bối chính trị trong bộ máy cộng sản được ém nhẹm, ngụy trang dưới cái vỏ “kinh tế” để lừa bịp che mắt nhân dân.

Bà Rịa-Vũng Tàu ngày 25/5/2005

Trần Quốc Hoàn