Về “Vụ án Tịnh thất Bồng Lai”: Phải chăng báo chí, truyền thông, mạng xã hội đã bị hố?!
LS Đặng Bá Kỹ

1. Ngày 05/01/2022 (Tức khoảng 3 ngày trước), nhiều Trang báo (VTV, Tiền phong, Pháp luật Tp.HCM, Người Lao động, Dân trí…) đồng loạt đưa tin (Đại ý): Cơ quan An ninh điều tra thuộc Công an tỉnh Long An, đã khởi tố vụ án, để điều tra 03 tội danh liên quan đến “Tịnh thất bồng lai”, gồm các tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của Chủ thể khác, và đặc biệt là loạn luân.

2. Kể từ thời điểm trên, nhiều Trang báo và Mạng xã hội, đã xoáy sâu vào cái gọi là “tội danh loạn luân” của ông Lê Tùng Vân, trong đó có mô tả rất chi tiết, cụ thể, thậm chí vẽ luôn cả sơ đồ huyết thống để mô phỏng cái gọi là loạn luân giữa ông Lê Tùng Vân và các con, cháu của mình…

3. Tuy nhiên, đến sáng hôm nay (tức ngày 07/01/2022), lại cũng rất nhiều Trang báo (Tuổi trẻ, Thanh niên, VOV…) đã đồng loạt đăng tin (đại ý): Vào ngày 03/01/2022 Cơ quan cảnh sát điều tra thuộc Công an huyện Đức Hòa đã ra quyết định khởi tố vụ án “Lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của tổ chức, cá nhân” theo điều 331 Bộ luật Hình sự. Và vào ngày 05/01/2022 đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Lê Tùng Vân, Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương cùng về tội danh “Lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của tổ chức, cá nhân”.

4. Như vậy – Từ những sự kiện pháp lý nêu trên cho thấy rằng:
– Thứ nhất, vào ngày 03/01/2022: Cơ quan tiến hành tố tụng ra quyết định khởi tố vụ án là Cơ quan cảnh sát điều tra thuộc Công an huyện Đức Hòa (Cảnh sát điều tra cấp huyện) mà không phải là Cơ quan An ninh điều tra thuộc Công an tỉnh Long An (An ninh điều tra cấp tỉnh) như một số trang báo đã đưa tin vào ngày 05/01/2022 (Sai 1).
– Thứ hai, vụ án hình sự được khởi tố cho đến giờ phút này chỉ là “Lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích của tổ chức, cá nhân”, mà chưa hề có tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, và đặc biệt chưa có tội danh loạn luân, như một số trang báo đã đưa tin vào ngày 05/01/2022 (Sai 2).

5. Lần theo các bài viết vào ngày 05/01/2022 của các Trang báo (Pháp luật Tp.HCM, Người Lo động), được truy cập kể từ trưa nay (07/01/2022), cho thấy các trang báo này đã sửa lại tiêu đề và nội dung bài viết (Đại ý): Trước đây, các trang báo giật tít là “Vụ Tịnh thất bồng lai, khởi tố 03 tội danh, trong đó có tội loạn luân” – Thì từ trưa nay, đã được sửa thành “Vụ Tịnh thất bồng lai, khởi tố để điều tra một số tội danh” hoặc “Vụ Tịnh thất bồng lai, khởi tố để điều tra tội lừa đảo, lợi dụng quyền tự do dân chủ….”, hay nói cách khác, tội loạn luân đã bay màu khỏi các tiêu đề bài viết. Riêng bài trên báo Tiền phong thì vẫn chưa sửa.

6. Một số báo chữa cháy bằng cách dùng cụm từ “Khởi tố tội lợi dụng quyền tự do dân chủ… và điều tra thêm một số tội danh khác”. Nhưng việc chữa cháy bằng cách dùng từ như vậy là không chính xác, không đúng chuyên môn, vì rằng chỉ có thể điều tra vụ án sau khi khởi tố vụ án, chỉ có thể điều tra bị can khi đã khởi tố bị can. Không thể điều tra khi chưa khởi tố, trước khi khởi tố chỉ có thế gọi là xác minh dấu hiệu tội phạm, mà không gọi là điều tra.

Nói tóm lại, bà con chúng ta không biết là ông Lê Tùng Vân có phạm tội loạn luân hay không, nên chúng ta chưa dám kết luận có hay không. Nếu Cơ quan chức năng thấy có dấu hiệu, có nghi ngờ, có chứng cứ, tất nhiên sẽ tiến hành xem xét theo quy định của pháp luật – Và đó sẽ là một câu chuyện của tương lai.

Nhưng bà con ta chắc chắn một điều rằng, cho đến giờ phút này, Các cơ quan tiến hành tố tụng chưa hề khởi tố vụ án, khởi tố bị can về tội danh loạn luận đối với ông Lê Tùng Vân. Cho nên, việc một số trang báo vài ngày trước đưa tin rằng đã khởi tố tội danh loạn luân, là hoàn toàn không chính xác, có dấu hiệu của việc đưa thông tin sai sự thật. Trong khi đây là một vụ việc, mà mọi thông tin, đều có ảnh hưởng nghiêm trọng đến các bên liên quan, nhất là các em nhỏ.

Con người ta có quyền lựa chọn cho mình nhiều thứ, trừ việc được quyền lựa chọn nơi mình sinh ra và ai là cha mẹ mình. Và dù trong mọi hoàn cảnh, các Em luôn vô tội, đáng thương. Chính vì vậy, việc đưa thông tin trong trường hợp này, cần hết sức thận trọng, chính xác, có chọn lọc, nhất là khi vụ việc còn nhiều vấn đề cần được Cơ quan chức năng làm rõ…