Aukus: Thủ tướng Anh đến Mỹ để thông qua thỏa thuận tàu ngầm hạt nhân cho Úc

NGUỒN HÌNH ẢNH,MINISTRY OF DEFENCE

Chụp lại hình ảnh,

Thỏa thuận hợp tác quốc phòng mới sẽ bước đầu tập trung phát triển đội tàu ngầm hạt nhân cho Hải quân Úc, có thể gồm tàu hạt nhân lớp Astute của Anh Quốc

Tác giả, Malu Cursino Vai trò, BBC News

12.03.2023

Thủ tướng Anh Rishi Sunak sẽ bay đến California hôm nay 12/03 nhằm thảo luận các nội dung chính trong một thỏa thuận quốc phòng mới cùng với hai nhà lãnh đạo Úc và Mỹ.

Hiệp ước quốc phòng Aukus 2021 mang mục tiêu đối phó với điều mà ba quốc gia Anh, Mỹ và Úc xem là mối đe dọa của Trung Quốc ở vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Vào thời điểm đó, Trung Quốc đã lên án thỏa thuận, xem là điều "cực kỳ vô trách nhiệm".

Cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Úc Anthony Albanese được cho sẽ nhằm đạt sự đồng thuận về việc cung cấp tàu ngầm hạt nhân cho Úc.

Phát biểu trước các cuộc hội đàm tại San Diego, ông Sunak nói liên minh toàn cầu của Anh Quốc là "nguồn lực và và an ninh lớn nhất của chúng ta".

Trong chuyến công du - cũng là chuyến đi đầu tiên của ông Sunak đến Mỹ với vai trò thủ tướng - ông Sunak sẽ công bố bản đánh giá chính sách quốc phòng và ngoại giao tổng hợp mới của Anh, vốn đã được cập nhật sau cuộc xâm lược của Nga nhằm vào Ukraine.

Hiệp ước quốc phòng Aukus: Mỹ giúp cho Úc tàu ngầm hạt nhân loại gì?

Ông Sunak nói bản đánh giá sẽ phản ánh "một tương lai mà chúng ta muốn mang đến" cho nước Anh - "an toàn, thịnh vượng về kề vai sát cánh với các đối tác của chúng ta".

Kế hoạch thống nhất những chi tiết trong hiệp ước Aukus (được ghép từ tên ba nước, Australia-UK-US) xuất hiện trong bối cảnh mối quan hệ ngoại giao giữa Phương Tây và Trung Quốc xấu đi.

Downing Street gần đây đã đề cập "thái độ ngày càng đáng quan ngại của Đảng Cộng sản Trung Quốc" và vào tháng Hai, cựu giám đốc cơ quan tình báo MI6 tuyên bố nước Anh phải "thức tỉnh" trước mối đe dọa từ những thách thức của Trung Quốc đối với nền an ninh toàn cầu.

Trong khi đó, Mỹ và Trung Quốc tiếp tục căng thẳng liên quan đến các vấn đề gồm Đài Loan, Bắc Kinh tiến hành quân sự hóa Biển Đông và nguồn gốc đại dịch Covid-19. Và gần đây nhất, vụ khinh khí cầu tình nghi là do thám đã làm căng thẳng giữa hai siêu cường dâng cao.

Bắc Kinh tuyên bố mối quan hệ Mỹ-Trung đã bị "chệch hướng nghiêm trọng". Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương nói cuộc khủng hoảng ngoại giao liên quan đến vụ khinh khí cầu đã có thể tránh được nhưng vì Mỹ đã hành động với "một giả định tội lỗi".

Ngoại trưởng Tần Cương nói chèn ép Trung Quốc không khiến Mỹ trở nên vĩ đại

Thỏa thuận này được cho sẽ giúp Úc trở thành quốc gia thứ bảy trên thế giới có thể vận hành tàu ngầm hạt nhân, sau Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Ấn Độ và Nga.

Kế hoạch này cho phép các tàu ngầm hạt nhân sẽ được đóng tại thành phố Adelaide, bang South Australia, Anh và Mỹ sẽ cung cấp cố vấn công nghệ cho quá trình đóng tàu.

Anh hy vọng hiệp ước Aukus sẽ mang lại việc làm cho các hãng đóng tàu của quốc gia, với thông tin cho thấy Canberra có thể chọn phiên bản tàu ngầm lớp Astute được cải tiến của Anh, trong khi nhận đến năm chiếc tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ.

Bên cạnh tàu ngầm, hiệp ước này cũng bao gồm cam kết trao đổi thông tin và công nghệ giữa ba quốc gia trong các lĩnh vực từ tình báo và công nghệ lượng tử cho đến việc cung cấp các tên lửa hành trình.

Việc ba nước ký hiệp ước này vào năm 2021 đã khiến Pháp giận dữ khi Paris bị mất thỏa thuận đóng 12 tàu ngầm động cơ diesel cho Canberra.

Hiệp ước Aukus cho thấy sự chuyển dịch quyền lực ở châu Á-TBD