Mỹ: Tình báo cho thấy Nga khuấy động bất ổn ở Moldova (Associted Press)

Tổng thống Moldova Maria Sandu

Các quan chức tình báo Mỹ xác định rằng những người có quan hệ với tình báo Nga đang lên kế hoạch tổ chức các cuộc biểu tình với hy vọng lật đổ chính phủ Moldova, theo Toà Bạch Ốc. 

Phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Toà Bạch Ốc John Kirby nói thông tin tình báo cho thấy những người có vai trò, một số có liên hệ với tình báo Nga, đang tìm cách dàn dựng và sử dụng các cuộc biểu tình ở Moldova làm cơ sở để kích động một cuộc nổi dậy chống lại chính phủ thân phương Tây mới của Moldova. 

Ông Kirby cho biết thông tin tình báo cho thấy một nhóm người Nga khác sẽ cung cấp huấn luyện và giúp tổ chức các cuộc biểu tình ở Moldova, quốc gia đã được cấp tư cách ứng cử viên Liên hiệp châu Âu vào tháng 6 năm ngoái, cùng ngày với Ukraine, nước láng giềng đang bị chiến tranh tàn phá. 

Công khai hoạt động ác ý của Moscow ở Moldova chỉ là ví dụ mới nhất về việc chính quyền Biden nới lỏng các hạn chế và công khai các phát hiện tình báo trong quá trình diễn ra cuộc chiến khốc liệt ở Ukraine. Chính quyền cho biết họ muốn làm nổi bật các kế hoạch cung cấp thông tin sai lệch và các hoạt động khác của Nga để các đồng minh hiểu rõ về ý định của Moscow và Nga phải suy nghĩ kỹ trước khi thực hiện một chiến dịch.

“Trong lúc Moldova tiếp tục hội nhập với châu Âu, chúng tôi tin rằng Nga đang theo đuổi các phương pháp để làm suy yếu chính phủ Moldova có lẽ với mục tiêu cuối cùng là nhìn thấy một chính quyền thân thiện với Nga hơn ở thủ đô,” ông Kirby nói.

Ông Kirby cũng chỉ ra những nỗ lực gần đây của Nga mà ông nói là nhằm gieo rắc thông tin sai lệch về sự ổn định chung của Moldova. Ông đặc biệt chỉ ra tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga vào tháng trước rằng Ukraine đang lên kế hoạch xâm chiếm Transnistria, khu vực ly khai của Moldova do Moscow hậu thuẫn. Ông gọi hành động đó là “vô căn cứ, sai trái” và cho rằng những tuyên bố như vậy “tạo ra báo động vô căn cứ”.

Toà Bạch Ốc đã công bố thông tin tình báo ngay trước khi ông Biden chuẩn bị gặp Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen.

Trong những tuần gần đây, một số cuộc biểu tình chống chính phủ đã được tổ chức tại thủ đô Chisinau, bởi một nhóm tự xưng là Phong trào Nhân dân và được hỗ trợ bởi các thành viên của Đảng Shor thân Nga của Moldova, đảng nắm giữ sáu ghế trong tổng số 101 ghế của cơ quan lập pháp đất nước. Một cuộc biểu tình cũng được lên kế hoạch bởi nhóm này vào ngày 12/3.

Lãnh đạo của Đảng Shor, Ilan Shor, là một nhà tài phiệt người Moldova hiện đang sống lưu vong ở Israel. Ông Shor có tên trong danh sách chế tài của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vì làm việc cho lợi ích của Nga. Anh cũng đã thêm Shor vào danh sách trừng phạt vào tháng 12 năm ngoái.

Hôm 9/3, cơ quan chống tham nhũng quốc gia của Moldova cho biết các quan chức đã tiến hành khám xét ô tô của “những người chuyển phát nhanh” cho Đảng Shor và thu giữ hơn 160.000 đô la trong một vụ án bị cáo buộc tài trợ cho đảng bất hợp pháp bởi một nhóm tội phạm có tổ chức.

Cơ quan này cho biết số tiền được nhét vào phong bì và túi bằng ít nhất hai loại tiền tệ khác nhau, được dành để “trả tiền vận chuyển và trả thù lao cho những người đến tham gia các cuộc biểu tình do đảng tổ chức”. Ba người đã bị giam giữ.

Đảng Shor cũng đã tổ chức một loạt các cuộc biểu tình chống chính phủ vào mùa thu năm ngoái, làm rung chuyển Moldova khi nước này phải vật lộn để giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng sau khi Moscow cắt giảm nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên. Cũng trong khoảng thời gian đó, chính phủ Moldova đã yêu cầu Tòa án Hiến pháp của nước này tuyên bố Đảng Shor là bất hợp pháp, trong khi các công tố viên chống tham nhũng cáo buộc rằng các cuộc biểu tình được tài trợ một phần bằng tiền của Nga.

Trong khi đó, Transnistria, có quan hệ chặt chẽ với Moscow và có quân đội Nga trú đóng, hôm 9/3 tuyên bố đã ngăn chặn một âm mưu ám sát tổng thống được cho là do cơ quan an ninh quốc gia Ukraine tổ chức. Các quan chức cáo buộc rằng cơ quan an ninh SBU của Ukraine đã ra lệnh thực hiện vụ ám sát, nhưng không cung cấp bằng chứng. SBU đã bác bỏ cáo buộc này, nói rằng nó “chỉ nên được coi là một hành động khiêu khích do Điện Kremlin dàn dựng”.

Nằm giữa Ukraine và Romania, Moldova thường là trung tâm của cuộc đấu tranh giữa Moscow và phương Tây. Từng là một phần của Liên Xô, Moldova tuyên bố độc lập vào năm 1991. Là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu với dân số khoảng 2,6 triệu người, nước này có quan hệ lịch sử với Nga nhưng lại muốn gia nhập Liên hiệp châu Âu gồm 27 quốc gia.

Thế giằng co chỉ tăng cường kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh cho Nga xâm lược Ukraine vào năm ngoái. 

Tổng thống Moldova Maria Sandu đã gặp Tổng thống Joe Biden vào tháng trước trong lúc ông Biden thăm Ba Lan để kỷ niệm một năm ngày Nga xâm lược Ukraine. 

Hoa Kỳ đã hỗ trợ khẩn cấp 265 triệu đô la cho Moldova kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine để giúp nước này đối phó với các cuộc khủng hoảng kinh tế, năng lượng và nhân đạo do chiến tranh gây ra. Chính quyền Biden đã yêu cầu Quốc hội phê duyệt thêm 300 triệu đô la cho Moldova.

Các quan chức tình báo Hoa Kỳ không thấy mối đe dọa quân sự ngay lập tức đối với Moldova, nhưng Toà Bạch Ốc đang công khai phát hiện này với hy vọng ngăn chặn Nga trước khi nước này tiến hành kế hoạch, ông Kirby nói.

Associated Press (AP)

Nguồn: https://www.voatiengviet.com/a/my-tinh-bao-nga-khuay-dong-bat-on-o-moldova/6999850.html