Ngân hàng Thụy Sĩ Credit Suisse sụp đổ, bán cho UBS


Bình Phương
19 tháng 3, 2023

Saigon Nhỏ

Theo thỏa thuận vào tối Chủ Nhật 19 tháng Ba 2023, Ngân hàng Credit Suisse sẽ sáp nhập vào đối thủ là Ngân hàng UBS theo dàn xếp của chính phủ Thụy Sĩ để tránh một sự hỗn loạn trên thị trường tài chính. Ảnh Arnd Wiegmann/Getty Images

Ngân hàng UBS lớn nhất Thụy Sĩ đã đồng ý mua đối thủ lâu năm của nó là Ngân hàng Credit Suisse với giá khoảng 3 tỷ franc Thụy Sĩ, tương đương $3.2 tỷ để ngăn chặn cơn hoảng loạn tài chính đã càn quét thế giới trong tuần qua.

Cái chết bất ngờ của tổ chức tài chính 166 tuổi

Thỏa thuận được chính phủ Thụy Sĩ môi giới vội vã chỉ trong vài ngày, được công bố vào tối Chủ nhật 19 tháng Ba 2023, đánh dấu sự sụp đổ đáng kinh ngạc của Credit Suisse (CS) – tổ chức tài chính 166 tuổi từng là biểu tượng của niềm tự hào Thụy Sĩ. 

Được thành lập vào năm 1856 để tài trợ cho mạng lưới đường sắt của Thụy Sĩ, Credit Suisse đã vươn lên vị trí dẫn đầu về tài chính, có thời điểm ngang hàng với những người khổng lồ của Mỹ như JPMorgan Chase. Tuy nhiên, ngân hàng có trụ sở tại thành phố Zurich này cũng trải qua nhiều thập niên bê bối, biến động trong quản lý và những nỗ lực cải cách thất bại đã làm tổn hại đến danh tiếng của nó, bị vướng vào nhiều vụ kiện và quay cuồng vì thua lỗ. Chỉ trong ba tháng cuối năm 2022, Credit Suisse ghi nhận khoản lỗ lên tới $147 tỷ!

Sự sụp đổ bất ngờ của Silicon Valley Bank cách đó 5,800 dặm mười ngày trước đã khiến các lỗ hổng tồn tại lâu nay trong ngân hàng CS trở nên rõ ràng và đẩy nhanh sự sụp đổ của nó, khiến các nhà đầu tư hoảng loạn bán tháo cổ phiếu của CS.

Các nhà lãnh đạo và cơ quan quản lý của chính phủ Thụy Sĩ cho biết hôm Chủ nhật rằng thỏa thuận sáp nhập UBS-CS là cách hiệu quả nhất để trấn an các nhà đầu tư về sức khỏe của lĩnh vực tài chính của đất nước và ngăn chặn khả năng những rắc rối của nó tràn qua biên giới do vị trí của Credit Suisse – được coi là một trong 30 tổ chức có tầm quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu.

Theo thỏa thuận, UBS sẽ trả 0.76 cổ phiếu của mình cho mỗi cổ phiếu của Credit Suisse, định giá ngân hàng CS vào khoảng 3 tỷ franc Thụy Sĩ, tương đương $3.2 tỷ – bằng một phần nhỏ so với giá trị thị trường của CS vào thứ Sáu.

Để hỗ trợ tài chính cho UBS thực hiện thương vụ này, Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đã đồng ý cho vay số tiền lên tới 100 tỷ franc Thụy Sĩ. Và Finma, cơ quan quản lý tài chính Thụy Sĩ, đã thực hiện một số bước bất thường để giúp UBS nhanh chóng loại bỏ đối thủ cạnh tranh chính của mình, bao gồm xóa sạch số trái phiếu trị giá $17 tỷ mà Credit Suisse đã phát hành và thực hiện thỏa thuận sáp nhập giữa hai ngân hàng mà không cần tổ chức đại hội cổ đông để bỏ phiếu.

Thỏa thuận được dàn xếp vội vàng đến mức Ngân hàng UBS nói với các nhà phân tích rằng họ không có thời gian để mô hình hóa đầy đủ tất cả các tác động tài chính của việc mua Credit Suisse.

Một tuần căng thẳng

Khi cổ phiếu và trái phiếu của Credit Suisse lao dốc trong tuần qua, các nhà phân tích và nhà đầu tư ngày càng suy đoán rằng chính phủ Thụy Sĩ sẽ buộc công ty này phải hợp nhất với UBS để tránh hỗn loạn và suy đoán đó đã thành sự thật vào cuối ngày Chủ nhật.

Trong tuần qua, khi những người gửi tiền rút hàng tỷ Mỹ kim tiền của họ và các tổ chức tài chính khác ngừng giao dịch với ngân hàng CS, các nhà quản lý đã thấy rõ rằng Credit Suisse không thể tiếp tục kinh doanh nếu không có sự tiếp quản của chính phủ hoặc Ngân hàng UBS. 

Nhưng cho đến phút cuối cùng, cả hai bên đều không chắc họ có thể đạt được một thỏa thuận hay không vì quan điểm của hai bên khác nhau rất xa về các điều khoản của thỏa thuận. Vào tối hôm qua thứ Bảy, UBS đề nghị mua Credit Suisse với giá khoảng $1 tỷ, nhưng hội đồng quản trị của Credit Suisse đã từ chối với lập luận rằng chỉ riêng bất động sản của họ đã có giá trị như vậy.

Tuy nhiên, UBS gần như là tổ chức duy nhất có khả năng mua lại CS vì chính phủ Thụy Sĩ có các điều khoản bảo vệ đặc biệt chỉ dành cho một tổ chức tài chính Thụy Sĩ.

Tổ chức tài chính 166 tuổi và từng là niềm tự hào của ngành ngân hàng Thụy Sĩ giờ chỉ còn là kỷ niệm. Ảnh trụ sở tổng hành dinh của Credit Suisse ở thành phố Zurich hôm thứ Năm 16/03/2023 sau khi cổ phiếu mất giá hơn 30%, đặt ngân hàng trước nguy cơ sụp đổ. Ảnh Arnd Wiegmann/Getty Images

Hôm thứ Năm, các nhà quản lý Thụy Sĩ đã chứng nhận công khai bảng cân đối kế toán của ngân hàng Credit Suisse, trong khi ban quản trị ngân hàng cho biết họ sẽ tận dụng khoản cứu trợ $54 tỷ từ Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ để bổ sung quỹ tiền mặt. Nhưng giá cổ phiếu và trái phiếu của CS tiếp tục giảm mạnh, trong khi chi phí bảo hiểm đối với trường hợp vỡ nợ của ngân hàng tăng lên mức cao đáng báo động.

Đến thứ Sáu, các nhà phân tích cho biết niềm tin vào ngân hàng CS tiếp tục bị xói mòn bất chấp sự ổn định tương đối của bảng cân đối kế toán, buộc ngân hàng phải hành động quyết liệt hơn. Vào thứ Tư, chính phủ Thụy Sĩ đã liên hệ với Ngân hàng UBS, yêu cầu UBS xem xét việc mua lại Credit Suisse. Theo một phần của thỏa thuận đạt được vào tối Chủ nhật, sau khi sáp nhập, Ngân hàng UBS sẽ đóng cửa ngân hàng đầu tư của Credit Suisse. 

Theo các nhà phân tích, thỏa thuận sáp nhập UBS-CS hôm Chủ nhật là một mối lợi lớn cho UBS, giúp UBS tăng cường hoạt động kinh doanh quản lý tài sản cốt lõi vừa giành được hệ thống ngân hàng bán lẻ được đánh giá cao của Credit Suisse.

Johann Scholtz, nhà phân tích tại công ty đầu tư Morningstar, đã viết email cho khách hàng: “Tổng các phần của Credit Suisse lớn hơn nhiều so với những gì UBS đang trả”.

Lo ngại ảnh hưởng toàn cầu

Việc giải tán Credit Suisse là hậu quả mới nhất từ sự sụp đổ của Silicon Valley Bank (SVB). Mặc dù là một công ty cho vay quy mô trung bình hoạt động chủ yếu ở Hoa Kỳ, nhưng sự sụt đổ nhanh chóng của SVB đã đánh thức các nhà đầu tư và người gửi tiền về nỗi sợ hãi những rủi ro tiềm ẩn đang rình rập các tổ chức tài chính khác, đặc biệt là khi các ngân hàng trung ương tăng lãi suất để chống lại lạm phát.

Cổ phiếu của các ngân hàng trên khắp thế giới đã giảm mạnh vào tuần trước, xóa sạch gần $500 tỷ giá trị thị trường. Các cơ quan quản lý và những ngân hàng cho vay lớn đã thực hiện các bước bất thường để ngăn chặn thảm họa lớn hơn, bao gồm cả việc các ngân hàng lớn nhất của Hoa Kỳ đã thực hiện một cuộc giải cứu trị giá $30 tỷ cho ngân hàng hạng trung First Republic.

Tuy nhiên, cho đến nay chưa có tổ chức cho vay quốc tế nào bị ảnh hưởng nặng nề như Credit Suisse.

Bà Janet L. Yellen, Bộ trưởng Tài chính Mỹ và ông Jerome H. Powell, Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cho biết trong một tuyên bố chung: “Chúng tôi hoan nghênh các thông báo của chính quyền Thụy Sĩ hôm nay nhằm hỗ trợ ổn định tài chính.” Hai nhà lãnh đạo Mỹ cũng trấn an dư luận: “Tình hình vốn và thanh khoản của hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ rất vững mạnh và hệ thống tài chính Hoa Kỳ rất bền bỉ”.

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu Christine Lagarde cũng hoan nghênh “hành động nhanh chóng” của các nhà điều hành Thụy Sĩ, nói rằng họ đã hành động có trách nhiệm “để khôi phục trật tự thị trường và bảo đảm sự ổn định tài chính”.

Tiếp theo thỏa thuận sáp nhập UBS-CS ở Thụy sĩ, để ngăn chặn một cuộc náo loạn dây chuyền, vào cuối ngày Chủ nhật, Fed và năm ngân hàng trung ương lớn nhất đã thông qua một kế hoạch tài chính phối hợp để ổn định dòng tiền của các ngân hàng thương mại, bắt đầu từ ngày mai thứ Hai 20 tháng Ba. Theo kế hoạch này, các ngân hàng trung ương sẽ cải thiện tình trạng thanh khoản bằng cách luân chuyển đồng Mỹ kim cho nhau và nếu có nhu cầu các ngân hàng thương mại sẽ được quyền vay tiền đô la Mỹ hằng ngày thay vì mỗi tuần như hiện nay – một sự thay đổi đã từng được áp dụng rộng rãi sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008 và thời gian đầu của đại dịch Covid-19 năm 2020.

Credit Suisse: UBS đàm phán để mua lại ngân hàng đối thủ đang gặp khó khăn

19 tháng 3 2023 - BBC
The global headquarters of Credit SuisseNGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
Chụp lại hình ảnh,
Credit Suisse phải đối mặt với một loạt vụ bê bối trong những năm gần đây, bao gồm cả cáo buộc rửa tiền.

Ngân hàng lớn nhất của Thụy Sĩ, UBS, đang đàm phán nâng cao để mua lại toàn bộ hoặc một phần đối thủ đang gặp khó khăn là Credit Suisse.

Credit Suisse đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng niềm tin và cổ phiếu của họ đã giảm mạnh trong những ngày gần đây, sau khi họ cho biết đã phát hiện ra "điểm yếu nghiêm trọng" trong báo cáo tài chính.

Khoản cứu trợ khẩn cấp trị giá 54 tỷ đô la (44,5 tỷ bảng Anh) từ Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đã không giải quyết được vấn đề của Credit Suisse.

Các cơ quan quản lý đang cố gắng dàn xếp để có được một thỏa thuận trước khi thị trường mở cửa trở lại vào thứ Hai.

QUẢNG CÁO

Rắc rối tại Credit Suisse, cùng với sự sụp đổ của hai ngân hàng nhỏ hơn của Mỹ trong hai tuần qua, đã khiến đặt ra sự nghi ngại về tình hình sức khỏe của hệ thống tài chính toàn cầu.

Credit Suisse là một trong khoảng 30 ngân hàng trên toàn thế giới được coi là quá lớn để phá sản vì các ngân hàng này có tầm quan trọng đối với hệ thống ngân hàng quốc tế.

Giới chức của Ngân hàng Trung ương Anh đã xác nhận rằng họ đang liên hệ chặt chẽ với các đối tác của họ tại Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ trong khi các nhà quản lý và giới lãnh đạo Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đang thảo luận về tương lai của Credit Suisse.

Nếu không có giải pháp vào thời điểm thị trường bắt đầu giao dịch trở lại vào thứ Hai, có những lo ngại rằng cổ phiếu của Credit Suisse có thể tiếp tục giảm mạnh. Các cổ phiếu này đã giảm 24% vào thứ Tư tuần trước, gây ra tình trạng bán tháo chung trên thị trường châu Âu.

Chính phủ Thụy Sĩ đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp vào tối thứ Bảy, nhưng cho đến nay vẫn chưa có tuyên bố chính thức nào về tiến trình của các cuộc đàm phán.

UBS được cho là đã yêu cầu chính phủ Thụy Sĩ chi trả khoảng 6 tỷ USD chi phí nếu họ mua Credit Suisse, theo các nguồn tin được Reuters trích dẫn.

NGUỒN HÌNH ẢNH,VINFAST
Chụp lại hình ảnh,
Credit Suisse là một trong hai tập đoàn tài chính quốc tế ký hợp đồng thu xếp vốn với hãng sản xuất xe hơi điện Việt Nam VinFast.

Bất kỳ thỏa thuận nào cũng có thể dẫn việc sa thải nhân viên qui mô lớn.

Credit Suisse, được thành lập vào năm 1856, đã phải đối mặt với một loạt vụ bê bối trong những năm gần đây, bao gồm cả cáo buộc rửa tiền.

Credit Suisse đã báo cáo khoản lỗ 7,3 tỷ franc Thụy Sĩ (7,9 tỷ đô la) vào năm 2022 - năm tồi tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 - và đã cảnh báo rằng họ sẽ không có lãi cho đến năm 2024.

Tuy nhiên, UBS đã kiếm được lợi nhuận 7,6 tỷ đô la vào năm 2022.

Không chỉ là một ngân hàng nội địa với 95 chi nhánh, Credit Suisse còn có hoạt động ngân hàng đầu tư toàn cầu và quản lý tài sản của các khách hàng giàu có.

Vào cuối năm ngoái, Credit Suisse có 50.480 nhân viên toàn cầu bao gồm 16.700 người ở Thụy Sĩ, mặc dù ngân hàng đã cắt giảm 9.000 việc làm, đài truyền hình SRF của Thụy Sĩ đưa tin.

Hồi tháng Bảy năm ngoái, Credit Suisse là một trong hai tập đoàn tài chính quốc tế ký hợp đồng thu xếp vốn với hãng sản xuất xe hơi điện Việt Nam VinFast nhằm tư vấn bảo lãnh các giao dịch huy động vốn toàn cầu, liên quan tới dự án xây cất nhà máy tại Bắc Caroline và các hoạt động kinh doanh khác của VinFast tại Hoa Kỳ.

Tại thời điểm đó, Credit Suisse và Citigroup mỗi tập đoàn được trông đợi sẽ hỗ trợ VinFast huy động được ít nhất là 2 tỷ đô la.

Tuần trước, VinFast tuyên bố lùi kế hoạch xây dựng nhà máy tại Bắc Caroline lại cho tới 2025, với lý do có những chậm trễ về thủ tục.

UBS đồng ý 'giải cứu khẩn cấp' Credit Suisse

Jemma DempseyBBC News

20.03.2023

NGUỒN HÌNH ẢNH,EPA

Ngân hàng gặp khó khăn Credit Suisse đã được giải cứu bởi đối thủ UBS trong một thỏa thuận được chính phủ Thụy Sĩ hậu thuẫn.

Thông báo vào tối Chủ nhật được đưa ra sau một cuộc đàm phán khẩn cấp vào cuối tuần ở Thụy Sĩ giữa hai ngân hàng và cơ quan quản lý tài chính của Thụy Sĩ.

Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ, hay ngân hàng trung ương, cho biết thỏa thuận này là cách tốt nhất để khôi phục niềm tin của thị trường tài chính và quản lý rủi ro cho nền kinh tế.

Ngân hàng Trung ương Anh cho biết họ hoan nghênh "những hành động toàn diện".

Các cổ đông của Credit Suisse đã bị tước quyền bỏ phiếu trong thỏa thuận và sẽ nhận được một cổ phần trong UBS cho mỗi 22,48 cổ phiếu mà họ sở hữu, theo đó định giá ngân hàng Credit Suisse ở mức 3,15 tỷ đô la.

Khi kết thúc hoạt động kinh doanh vào thứ Sáu, Credit Suisse được định giá khoảng 8 tỷ đô la.

Nhưng thỏa thuận đã đạt được những gì các nhà quản lý dự trù theo đó đảm bảo có được kết quả trước khi thị trường tài chính mở cửa vào thứ Hai.

Trong một tuyên bố, ngân hàng trung ương Thụy Sĩ cho biết "đã tìm ra giải pháp để đảm bảo ổn định tài chính và bảo vệ nền kinh tế Thụy Sĩ trong tình huống đặc biệt này".

Chính phủ liên bang cho biết để giảm thiểu mọi rủi ro cho UBS, họ sẽ cấp một khoản bảo đảm đối với các khoản lỗ tiềm ẩn trị giá 9,6 tỷ đô la.

NGUỒN HÌNH ẢNH,EPA

Chụp lại hình ảnh,

Chủ tịch của cả hai ngân hàng tại một cuộc họp báo ở Bern vào ngày Chủ nhật.

Ngân hàng trung ương Thụy Sĩ cũng đã cung cấp hỗ trợ thanh khoản lên tới 110 tỷ đô la.

Các tổ chức tài chính toàn cầu đã nhanh chóng ca ngợi thỏa thuận này.

Ngân hàng Trung ương Anh cho biết họ hoan nghênh "các hành động toàn diện" do chính quyền Thụy Sĩ đề ra.

"Chúng tôi đã hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế trong suốt quá trình chuẩn bị cho thông báo ngày hôm nay và sẽ tiếp tục hỗ trợ việc thực hiện này."

Ngân hàng Trung ương Anh cho biết hệ thống ngân hàng của Vương quốc Anh "được vốn hóa và tài trợ tốt, và vẫn an toàn và lành mạnh".

Christine Lagarde, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu, cho biết bà hoan nghênh "hành động nhanh chóng" của chính quyền Thụy Sĩ.

Các bình luận từ Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu đã được chia sẻ tương tự ở Hoa Kỳ.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell đều cho biết thông báo của chính quyền Thụy Sĩ hỗ trợ "sự ổn định tài chính".

NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES

Chụp lại hình ảnh,

Christine Lagarde, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu

Họ nói rằng "Thực trạng vốn và thanh khoản của hệ thống ngân hàng Hoa Kỳ rất mạnh và hệ thống tài chính Hoa Kỳ có khả năng phục hồi".

Credit Suisse, được thành lập vào năm 1856, đã phải đối mặt với một loạt vụ bê bối trong những năm gần đây, bao gồm cả cáo buộc rửa tiền.

Credit Suisse đã báo cáo khoản lỗ 7,3 tỷ franc Thụy Sĩ (7,9 tỷ đô la) vào năm 2022 - năm tồi tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 - và đã cảnh báo rằng họ sẽ không có lãi cho đến năm 2024.

Tuy nhiên, UBS đã kiếm được lợi nhuận 7,6 tỷ đô la vào năm 2022.

Không chỉ là một ngân hàng nội địa với 95 chi nhánh, Credit Suisse còn có hoạt động ngân hàng đầu tư toàn cầu và quản lý tài sản của các khách hàng giàu có.

Vào cuối năm ngoái, Credit Suisse có 50.480 nhân viên toàn cầu bao gồm 16.700 người ở Thụy Sĩ, mặc dù ngân hàng đã cắt giảm 9.000 việc làm, đài truyền hình SRF của Thụy Sĩ đưa tin.