Israel: Biểu tình dữ dội khi Thủ tướng sa thải bộ trưởng quốc phòng

Anna Foster tại Jeruslaem và Antoinette Radford tại London
BBC News
27 tháng 3 2023, 11:50 +07

Chụp lại video,
Xem: Cảnh sát dùng vòi rồng trấn áp người biểu tình ở Israel

Hàng chục nghìn người đã xuống đường trên khắp Israel sau khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu sa thải Bộ trưởng Quốc phòng.

Yoav Gallant đã lên tiếng phản đối các kế hoạch gây tranh cãi nhằm đại tu hệ thống tư pháp.

Tại Jerusalem, cảnh sát và binh sĩ đã sử dụng vòi rồng nhắm vào những người biểu tình gần nhà của ông Netanyahu.

Hoa Kỳ cho biết họ quan ngại sâu sắc về những diễn biến này và kêu gọi một sự thỏa hiệp.

Một tuần biểu tình đã được lên kế hoạch để phản đối luật mới.

Các cải cách gồm các kế hoạch trao cho chính phủ toàn quyền kiểm soát ủy ban bổ nhiệm thẩm phán.

Họ cũng sẽ khiến các tòa án khó loại bỏ một nhà lãnh đạo được coi là không phù hợp, điều này đã khiến nhiều người tức giận vì coi đó là làm lợi cho người đương nhiệm, Benjamin Netanyahu, người đang phải đối mặt với một phiên tòa xét xử tội tham nhũng đang diễn ra.

Ông Netanyahu nói rằng các cải cách được thiết kế để ngăn tòa án vượt quá quyền hạn của họ và chúng đã được công chúng bỏ phiếu trong cuộc bầu cử vừa qua.

Sau cuộc biểu tình bên ngoài nhà của ông Netanyahu, những người biểu tình - nhiều người treo cờ Israel và đập xoong nồi - sau đó đã tránh lực lượng cảnh sát để đến quốc hội Israel, Knesset.

Một nhân viên chính phủ nói với BBC rằng bà cảm thấy ông Netanyahu "vượt qua mọi lằn ranh mà chúng tôi có với tư cách là một quốc gia dân chủ".

"Chúng tôi đang bảo vệ chút dân chủ cuối cùng mà chúng tôi có và tôi không ngủ yên theo kiểu này. Tôi không thể làm bất cứ điều gì cho đến khi chúng tôi ngăn được sự điên rồ này", bà nói.

NGUỒN HÌNH ẢNH,REUTERS
Chụp lại hình ảnh,
Người biểu tình cúi người dưới những luồng nước bắn ra từ vòi rồng

Tại Tel Aviv, những người biểu tình giơ cờ đã chặn một đường cao tốc chính trong hơn hai giờ, trước khi họ bị cảnh sát dùng vòi rồng giải tán.

Ông Gallant là một cựu quân nhân, trong nhiều tuần đã nghe tin từ lính dự bị rằng họ không hài lòng với đề xuất thay đổi luật.

Vào đầu tháng Ba, các phi công chiến đấu trong một phi đội tinh nhuệ của Không quân Israel tuyên bố sẽ không tham gia khóa huấn luyện, trong một cuộc biểu tình chưa từng có chống lại chính phủ.

Sau đó, họ đồng ý tham gia và hội đàm với các chỉ huy của họ.

Ông Gallant đã lên tiếng phản đối luật này vào thứ Bảy, nơi ông nói rằng các thành viên của Lực lượng Phòng vệ Israel rất tức giận và thất vọng.

Ông Netanyahu - người đang ở nước ngoài vào thời điểm ông Gallant lên sóng truyền hình - cho biết ông không còn tin tưởng vào ông Gallant với tư cách là bộ trưởng quốc phòng.

Thủ tướng muốn luật mới sẽ được thông qua quốc hội vào cuối tuần.

Hai chính trị gia cùng là thành viên đảng Likud và trong khi bộ trưởng quốc phòng giành được sự ủng hộ của một số thành viên, những người khác thuộc phe cực hữu kêu gọi ông ra đi.

NGUỒN HÌNH ẢNH,REUTERS
Chụp lại hình ảnh,
Người biểu tình cũng xuống đường ở Tel Aviv

Sau khi bị sa thải, ông Gallant đã lên Twitter để tái khẳng định: "Đảm bảo an ninh cho Israel vốn luôn và sẽ luôn là sứ mệnh của cuộc đời tôi".

Lãnh đạo phe đối lập Israel Yair Lapid mô tả việc sa thải ông Gallant là "một mức suy yếu mới" đối với chính phủ.

"Netanyahu có thể sa thải Gallant, nhưng ông ta không thể sa thải thực tế hay sa thải người dân Israel đang ở tuyến đầu chống lại sự điên cuồng của liên minh này," ông Lapid nói thêm.

Một phát ngôn viên của Nhà Trắng đã nêu lên những lo ngại của Hoa Kỳ về tình hình, nói rằng: "Như tổng thống gần đây đã thảo luận với Thủ tướng Netanyahu, các giá trị dân chủ luôn luôn và phải duy trì, một dấu ấn của mối quan hệ Hoa Kỳ-Israel."

Bà nói thêm rằng "những thay đổi về cơ bản" đối với một hệ thống dân chủ nên được "theo đuổi với cơ sở ủng hộ phổ biến rộng rãi nhất có thể".

"Chúng tôi tiếp tục hối thúc mạnh mẽ các nhà lãnh đạo Israel tìm kiếm một thỏa hiệp càng sớm càng tốt."